تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

از ا حتضار تا قبر
(از دیدگاه آیات و روایات)

استاد راهنما
سرکار خانم غفارنیا

استاد داور:
سرکار خانم فلاح زاده

محقق
سمیه ارجمندی

تابستان 1388

چكيده

يكي از ضروريات مكتب اسلام، اعتقاد و ايمان به مرگ و مسئله ي معاد و روز رستاخيز است.
لازمه ي تحقق روز رستاخيز خروج از دنيا است و خروج از دنيا ميسر نمي شود مگر با مرگ ، لذا مرگ هم مقدم بر قيامت است و هم مقدمه ي آن.
نظري اجمالي به آيات قرآن مجيد نيز نشان مي دهد كه در ميان مسائل عقيدتي هيچ مساله اي در اسلام بعد از توحيد به اهميت مساله مرگ و اعتقاد حيات بعد از مرگ نيست. اگر چه معاد از ديدگاه مكاتب مادي مورد انكار قرار گرفته است ، اما قطعيت مرگ مساله اي نيست كه بتوان آن را انكار نمود.
در خصوص مساله ي معاد و مرگ كتاب هاي بسياري نگاشته شده است. اما كتابي كه جداگانه به بررسي مرگ بپردازد، كمتر به چشم مي خورد، بر همين اساس در اين نوشتار با عنوان «از احتضار تا قبر» سعي شده تا با شيوه ي خاصي، بر مسائل مربوط به احتضار و حالات ميت از ديدگاه اسلام پرداخته شود، لذا حقيقت مرگ و اينكه مرگ نيستي و فنا نيست بلكه حياتي ديگر است و ارتباطي بين دنيا و آخرت، مورد بحث قرار گرفته است.
در بخش هاي بعد به مباحثي چون، انواع مرگ، سختي هاي مرگ و اعتقادات فرد در حال جان دادن يا احتضار پرداخته شده است تا بتواند به طور كامل و در تمام ابعاد حقيقت مرگ را به خواننده بشناساند، همچنين چگونگي قبض روح كه در بخش هاي آخر مورد بررسي قرار گرفته است و ارتباط و وظايف اطرافيان فرد در حال موت، بيان گرديده تا تصويري واضح و روشن از مرگ و حالات و چگونگي آن در ذهن خواننده ايجاد شود و او به مقصد اصلي و منظور واقعي رهنمون شود. چرا كه اعتقادات درست و راسخ به مساله ي مرگ و حيات پس از آن ضامن اجراي تمام قوانين الهي و انگيزه ي اصلي تهذيب نفوس و عمل به تكاليف خواهد بود.
واژگان كليدي:‌ مرگ- قبر- دفن- قبض- سكرات- تشييع- اجل.

احکام حکومتی و مصلحت

استاد راهنما : حجت الاسلام رحیمی

نرجس خاتون عرب پور

تابستان 87

چكيده

موضوع بحث در اين پژوهش ، احكام حكومتي و مصلحت مي باشد و اهداف مورد نظر در آن معرفي حكومت اسلامي به عنوان بهترين شيوه ي حكومت و بررسي احكام حكومتي به عنوان يكي از وظايف و اختيارات ولي فقيه در جامعه ي اسلامي مي باشد كه باعث حفظ كيان اسلام خواهد شد. براي تبيين اين اهداف ناگزير از تعريف حكومت و همچنين بررسي انواع آن و سپس رسيدن به حكومت اسلامي به عنوان بهترين نوع حكومت و معرفي كردن ولي فقيه به عنوان تنها گزينه اي كه اسلام به منظور رهبري جامعه ي اسلامي در زمان غيبت ائمه ي هدي (عليهم السلام) در نظر گرفته است . و پس از آن به بيان وظايف و اختيارات ايشان پرداخته شده است كه صدور حكم حكومتي در مواقع نياز به عنوان يكي از وظايف مهم ولي فقيه شمرده شده است .
تعريف حكم حكومتي و تفاوت آن با فتوا و ديگر احكام اسلامي همچنين رابطه ي حكم حكومتي با مصلحت و مفهوم آن يكي ديگر از موضوعات مورد بحث در اين پژوهش مي باشد و در آخر از مجمع تشخيص مصحلحت به عنوان نهادي كه مصلحت صدور احكام را تشخيص مي دهد و در اين امر مهم ولي فقيه زمان را ياري مي دهد سخن به ميان آورده شده است .
جهت پژوهش در اين موضوع بيشتر از كتب فقهي و كتبي كه در رابطه با ولي فقيه و وظايف و اختيارات ايشان بحث نموده است استفاده شده است نتايجي كه اين تحقيق در پي دارد عبارت است از:
1- حكومت اسلامي بهترين شيوه ي حكومت است .
2- بهترين زمامدار در قرآن و روايات ولي فقيه جامع الشرايط مي باشد .
3- حكم حكومتي نوعي از احكام اسلامي است كه متفاوت با فتواست .
4- مصلحت نظام مهمترين عامل در صدور احكام حكومتي است .
5- مجمع تشخيص مصلحت نظام به عنوان يك نهاد حكومتي مصلحت هاي زمان را تشخيص و در صدور حكم حكومتي مشاور ولي فقيه است .
واژگان كليدي:
1- حكومت، 2- ولي فقيه، 3- حكم، 4- فتوا، 5- حكم اوليه، 6- حكم ثانويه، 7- مصلحت.

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

اثبات معاد

استاد راهنما:
سرکار خانم صادق

استاد داور:
سرکار خانم فلاحزاده

محقق:
زینب مرادی

چکیده

معاد یا همان زندگی پس از مرگ در اسلام از جایگاه ویژهای برخوردار است، که می توان با اثبات بعد دوم انسان (روح) ارتباط آن را با انسان شناسی دریافت و آنرا دلیلی بر وجود خود معاد قرار داد. برای به اثبات رسیدن وجود معاد دلایل عقلی و نقلی موجود است که برهانهای فطرت، عدالت، رحمت، حکمت، حقیقت، حرکت و بقای روح از جمله ی ادله عقلی به شمار می آیند، و از میان نمونه های تاریخی می توان داستان حضرت عزیز و ابراهیم و داستان اصحاب کهف اشاره کرد. و با بیان انگیزه ها و برخی شبهات منکرین معاد که حاکی از بی اساسی نظرات آنهاست، بر وجود اصل معاد تاکید کرد.
واژگان کلیدی: معاد- مرگ- نقل- عقل- روح.

پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)

موضوع :

اثبات امامت امام علی در قرآن و روایات

ججج
استاد راهنما:
سرکار خانم میرزایی

استاد داور:
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
مریم امیری

بهار 91

چکیده

مسئله امامت و جانشینی پیامبر اسلام * از مهمترین مباحث عقیدتی و تفسیری و روایی درتاریخ اسلام است.انسان وظیفه دارد اصول و عقاید خویش را با دلیل روشن بشناسد و دیدگاه روشنی دربارۀ این مسائل داشت باشد.
امام در لغت به معنای پیشوا است خواه انسان باشد یا کتاب یا غیر آن در اصطلاح به کسی گفته می شود که پیش جماعتی افتاده و رهبری ایشان را در یک مسیر اجتماعی یا مرام سیاسی یا مسلک علمی و دینی به عهده می گیرد در مسلمانان بین دو گروه سنی و شیعه حول مسئله جانشینی پیامبر اختلافاتی وجود دارد.
از نظر اهل سنت امامت جزء فروع دین و از شاخه های امر به معروف و نهی از منکر است اما شیعه امامت را اصلی از اصول می داند اهل سنت بر این باورند که امام باید قریشی باشد لازم نیست که معصوم باشد و تقدیم مفضول بر افضل را جایز می شمرند وعقیده دارند امام از 3شیوۀ اجماع و شوری و استخلاف برگزیده می شود این در صورتی است که شیعه معتقد است امام باید دارای عصمت،علم خدادای،برتری معنوی،و منصوص بودن باشد و آنها راه تعیین امام را نصب از طریق خداوند می دانند به همین دلیل قائل به امامت و جانشینی حضرت علی a هستند. و برای اثبات ادعای خود از دلایل عقلی و نقلی از قرآن وسنت می آورند از جمله دلایل قرآنی آنها آیه ولایت است که در آن خداوند، ولی مردم را خدا و رسول و کسانی که نماز به پا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند معرفی می کند.همچنین آیه تبلیغ است که در سال دهم هجری هنگام حجه الوداع برپیامبر نازل شد.ایشان را مأمور ابلاغ فرمانی بزرگ کرد.شیعه با دلایل عقیده دارد که آن فرمان،فرمان نصب و جانشینی پیامبر بود. مبنی بر اینکه حضرت علی a را به عنوان جانشین و امام پس از خود معرفی کند.
دلیل دیگر،آیۀ کمال است که پس از اینکه پیامبر در روز غدیر خم حضرت علی a را به عنوان ولی و جانشین پس از خود معرفی کرد، برپیامبر نازل شد مبنی بر اینکه با این کار دین خداوند کامل شد و خداوند نعمتش را به عنوان ولی و جانشین پس از خودم معرفی کرد، برپیامبر نازل شد مبنی بر اینکه با این کار دین خداوند کامل شد و خداوند نعمتش را بر مردم تمام کرد و ازجمله دلایل روایی و حدیثی آنها، حدیث خلافت، حدیث منزلت و حدیث وصایت وحدیث غدیر است. در حدیث غدیر اشاره می شود که پیامبر رسماً حضرت علی a را به عنوان جانشین خود معرفی می فرمایند. ادلۀ دیگر که دربارۀ آنها به طور مفصل توضیح داده شده است

کلید واژه :امام،خلیفه،شیعه،اهل سنت،عصمت

تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

فلسفه و اسرار حج

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

استاد راهنما
سركار خانم منازاده

پژوهشگر
سیده حکیمه موسوی

بهار 90

چكيده

حج عبادتی ویژه است که خود از مجموعه ای از عبادات تشکیل یافته است، مناسک حج مشتمل بر نماز و انفاق و ذکر و ترک برخی از امور به خاطر خداست. بنابراین حج شامل همه فضایل آن عبادات است و با این وجود، ویژگی خاصی نیز دارد که در غیر آن یافت نمی شود. و آن ویژگی عبارت است از اینکه حج صرفاً یک تکلیف عبادی نیست که به آن امر شده باشد، بلکه میثاق و عهدی است که بدان تشرف می جویند.
حج، چشمه ی جوشان و زلالی است که جویندگان حق و فضیلت، اگر خود را در آنجا شستشو دهند، همچون روزی که از مادر متولد شده اند از گناه پاک و پاکیزه می شوند. علماء و دانشمندان و فقهای بزرگوار، هر کدام به سهم خود کوشیده اند تا مسلمانان را با ابعاد گوناگون حج آشنا کنند و راه را برای بهره روی بیشتر آنان هموار سازند برخی مناسک حج نوشته اند تا مردم را در صحیح و درست انجام دادن اعمال یاری دهند و برخی دیگر به بیان اسرار و معارف این مناسک نورانی پرداخته اند تا تشنگان معارف اسلامی را سیراب و آن ها را در پیمودن مسیر کمال راهنمایی کنند.
و هنوز راهی دراز در پیش است تا فلسفه و ابعاد و آثار و برکات حج، شناخته و شناسانده شود، و مؤمن حج گزار با آگاهی و شعور دینی، بر آن مواقف کریمه، و مشاعر عظیمه، که محل هبوط ملائکه الله، و توقف انبیاء و اولیاء بوده، گام بگذارد.
در این پژوهش فلسفه و اسرار کلی حج مورد بررسی قرار گرفته است. انجام این تحقیق برای آشنایی بیشتر مخاطبان و پویندگان این سفر معنوی، جهت برپایی هر چه بهتر این فریضه بزرگ الهی است و آشنایی بیشتر با اسرار و رموز نهفته گسترده ترین شعار اجتماعی و دینی مسلمانان است، همچنین ترسیم عقلانی آداب حج در کنار تبیین تعبدی آن است.
حج هر چند در لغت به معنای قصد و آهنگ است اما با ورود اسلام به عنوان یکی از مناسک عبادی در میان دستورات اسلامی پایه گذاری شد که مشتمل بر آداب و مفاهیم بسیار بلند عرفانی و معنوی می باشد و همچنین در تعابیر مختلفی از واژه ی فلسفه استفاده شده است و در موضوع پایان نامه از این جهت کاربرد دارد که از لفظ فلسفه حج دلیل و علت تشریع مناسک حج استفاده می شود نه به عنوان این که علم فلسفه مد نظر باشد.
در این نوشتار درصدد آن هستیم که فلسفه و اسرار کلی حج با استناد به آیات قرآن و روایات معصومین –علیهم السلام- و بزرگان دین مورد بررسی قرار گیرد. امید است خوانندگان عزیز، با خواندن این پژوهش، با آمادگی بیشتری راهی دیار دوست شوند و به مناسک معنوی حج نیز با همان دقت و وسواسی که در انجام درست حج دارند، بنگرند و در نتیجه با انجام حجی صحیح و کامل به تمامی اهداف این سفر معنوی و روحانی دست یابند. ان شاءالله
کلید واژه: احرام، اسرار، تلبیه، تقصیر، حج، حلق، سعی، صفا، طواف، عرفات، فلسفه، قربانی، مزدلفه، منی.