تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

عبادالرحمان در قرآن

استاد راهنما:
سرکار خانم محسنی

استاد داور:
سرکار خانم فلاحزاده

محقق:
فاطمه قیصرپور

زمستان 1389

چکیده

دست آفرینش، انسان را به گونه ای آفریده است که گویا الگوپذیری در متن خلقت او نهاده شده است. الگو و اسوه در جایی به کار می رود که انسان در نیکی و بدی از دیگری تبعیت و پیروی می کند. در فرهنگ قران، اسوه به معنای پیروی نیک و سودمند است. یکی از مؤثرترین وکارآمدترین شیوه های تربیتی که در قران به کرّات موردتوجه قرار گرفته، ارائه الگوهای شایسته است. یکی از الگوهای معرفی شده توسط قرآن عبادالرحمن هستند. کلمه عباد در قرآن، گاه به معنای عام به کار می رود که مقصود تمامی بندگان هستند و گاه مراد معنای خاصی است و فقط گروه خاصی از بندگان را شامل می شود.
مراد از عباد در این جا گروه خاصی هستند. اصلی ترین و کاملترین مصداق عبادالرحمن، ائمه معصومین(ع) هستند و پیروان و شیعیان آنان نیز با امتثال اوامر آنان می توانند جز عبادالرحمن باشند. انسان برای کامل شدن و ورود در جرگه عبادالرحمن و بندگان شایسته خداوند هم باید یک سلسله امور ایجابی و هم یک دسته امور سلبی را مدّ نظر قرار دهد. قرآن کریم در آیات پایانی سوره فرقان به اوصاف سلبی و ایجابی عبادالرحمن اشاره می نماید. این اوصاف مشتمل بر ویژگی های فردی یعنی شب زنده داری، خوف و خشیت الهی، پرهیز از شرک، عفت و پاکدامنی، تفکر در آیات الهی، استمرار بر دعا، صبر و بردباری و ویژگی های اجتماعی یعنی تواضع، حلم و مدارا با مردم، اعتدال در انفاق، عدم قتل نفس، پرهیز از شهادت به زور، عبور کریمانه از اهل لغو می باشد این پژوهش در 4 بخش به بیان حقیقت الگو، مفهوم عبادالرحمن، ویژگیهای فردی و اجتماعی می پردازد. روشی که در این تحقیق برای بیان مطالب در نظر گرفته شده از لحاظ راهبرد، توصیفی، براساس نگرش کاربردی و نحوه جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای است و منابع مورد استفاده تفسیری- اخلاقی می باشد مانند سیمای انسان کامل در قرآن، رستگاران، ویژگی بندگان خدا در قرآن، والاترین بندگان و…
کلید واژه: عباد، عبودیت، رحمن، قرآن، اسوه، امامت، اجتماعی