تحقیق پایانی سطح دو ( کارشناسی )
نقش مادر در تربیت کودک از دیدگاه علم قرآن و سنن

استاد راهنما :
آقای طیب نیا

استاد داور:
خانم فلاح زاده

نگارش :
هاجر جهاندیده

پاییز 1388

مادر نقش عظیمی در ساخت شخصیت کودک را دارد. فرزند نتیجه آفرینش دو سلول از پدر و مادر است و هرکدام از طریق این سلولها صفات ارثی خود و اجداد خویش را به طفل منتقل می¬کنند و به ظاهر سهم هر دو در تشکیل جنین به میزان مساوی است ولی از نظر علمی نقش مادر در جنبه وراثتی و نیز در تکوین شخصیت بیشتر و مؤثر است .فرزندان استعدادهای زیادی را از والدین خود به ارث می¬برند ولی شرط بروز این استعدادها داشتن محیط مناسب است.
تغذیه به حق مسلم طفل است شیر مادر غذای منحصر به فرد و ایده¬ال برای کودک در شش ماه اول زندگی می¬باشد. شیر دادن به کودک باید هر چه سریعتر و زودتر از زایمان شروع شود. شیر مادر از ابتلاء به بسیاری از بیماریها جلوگیری می¬کند چربی و پروتئین شیر مادر بهتر از چربی و پروتئین شیرهای دیگر هضم و جذب می¬شود. بعد از 6 ماهگی نیازهای غذایی شیر خوار به تنهایی با شیر برآورد نمی¬شود و لازم است علاوه بر شیر مادر، تغذیه کودک با غذاهای نیمه جامد شروع شود و ابتدا باید از غذاهای نرم و سهل الهضم شروع شود تا یک سالگی می¬تواند غذاهای خانواده را استفاده کند و به تدریج باید وعده¬های غذای کودک را افزایش داد.
لجباری کودک ممکن است واکنشی باشد که کودک در قبال کوچکترین سرخوردگی از خود نشان می¬دهد. ممکن است مانع کاری که کودک میل دارد انجام دهد شوند در این حال کودک تحریک و عصبانی می¬شوند و ممکن است خود را به زمین بزند لگد بزندو..
لجبازی گاه ممکن است بر اثر توجه زیاد و در این میان به رفتارهای نامناسب کودک، یا عدم رفتار ثابت والدین در برابر لجبازی آنان و یا اجبار کودک برای انجام کاری بر خلاف میلش باشد و برای درمان آن باید در مورد دستوراتی که به کودک می¬دهید فکر کنید. کارهایی را که از کودک انتظار دهید به او بگویی و مواردی دیگر.
در مجموع در برخورد با اختلالات رفتاری کودک از قبیل ترس، و بی انضباطی و موارد دیگر باید علت آن را شناخت و بعد راه صحیح و منطقی برای برطرف کردن و درمان آن انجام داد.
تربیت دینی ، همان تربیت حقیقی و بازسازی شخصیت انسان و هدف از آن این است که والدین شور و شوق فطری کودک را نسبت به جلال و جمال الهی پرورش دهد و از این طریق فضائل اخلاقی را به ملکات اخلاقی مبدل سازد.
تشویق مادر کودک را به کارهای نیک علاقمند سازد و در سایه تشویق، فرزند از بسیاری از خواسته¬های خود چشم می¬پوشد و آن عاملی ترغیب کننده می¬باشد و موجب اعتماد به نفس کودک، دوری از یأس و بدبینی و دلگرمی به زندگی است.
تشویق بیش از حد کودک را به غرور و خودبینی مبتلا می¬سازد، و اگر تشویق زیاد به صورت جایزه، پول، کارت صد آفرین و…. قرار گیرد. آزادیو رشد طبیعی را از او سلب کرده و در دراز مدت مانع پیشرفت کودک می¬شویم. تنبیه به معنای بیدار کردن و آگاه کردن کسی بر امری است از این رو تنبیه همیشه به صورت کنک زدن و ملامت کردن و اعمال فشار نیست بلکه این هدف ممکن است با نصیحت، ارشاد و موعظه کردن حاصل شود و کودک متوجه خطای خود بشود.
شیوه عاطفی بهترین شیوه تنبیه می¬باشد باید دانست که افراط در سرزنش کودک را لجباز و ناامید بار می¬آورد به طوری که اوخود را قابل اصلاح نمی¬داند و به تدریج تعادل روانی خود را از دست می¬دهد و برای خود آینده¬ای تاریک تصور می¬کند.

واژگان کلیدی: مادر – کودک- تربیت – پرورش – تأثیر