تحقيق پايان سطح دو (كارشناسي)

اسراف از ديدگاه اسلام

استاد راهنما
حجه الاسلام مجيد حسين زاده

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

پژوهشگر
نجمه حسين زاده شيرازي

زمستان 1388

چكيده

اسراف به معناي تجاوز نمودن از حدود و موازين الهي و خروج از حد وسط در هر كاري كه انسان انجام مي دهد، مي باشد و شامل هر نوع زياده روي در كميت و كيفيت است.
انجام اين تحقيق زمينه اي براي آشنايي افراد با اسراف و انواع آن، و وسيله اي براي پيشگيري و نجات جامعه و اصلاح بهينۀ مصرف مي باشد. لذا انجام این تحقیق زمینه ای برای بالا رفتن آگاهی افراد جامعه از زیانها و خطراتی که دامن گیر جامعه اسلامی می گردد، است.
براساس آيات و روايات، اسراف عمل حرام و از گناهان كبيره مي باشد.
اسراف امري نسبي است، يعني به مقتضاي شرايط زماني و مكاني و جوامع و شأن افراد متغير است وليكن ضايع كردن مال و خرج كردن آن در مصارف حرام و مصرف مال در آن چه به بدن ضرر مي رساند، در جميع حالات حرام مي باشد.
اسراف انواع مختلفي دارد كه شامل اسراف در خوردن و آشاميدن، انفاق، قصاص و قتل، قدرت طلبي، اموال يتيمان، امور جنسي، تبذير و اتلاف مال، فرمان نبردن و تجاوز از حريم الهي مي باشد. و انواع ديگر آن در اجتماع، شامل تجمل گرائي، اعتياد به مواد مخدر، مصروف مشروبات الكلي، رقابت هاي تسليحاتي و زياده روي در آب و برق مي باشد.
عمل اسراف، زيان هاي فردي و اجتماعي دارد كه از جمله حق ناشناسي و كفران نعمت الهي، مبتلا شدن به انواع بيماري ها، فقر، سقوط اخلاق و ايمان، اختلاف طبقاتي و كاهش توليد را به دنبال دارد.
راه هاي مبارزه با اسراف شامل: رعايت اعتدال در همه اعمال، از بين بردن عوامل مولّد اسراف، الگو گرفتن از افراد متعادل، توجه به كيفرهاي دنيوي و اخروي، تقويت وجدان، نظارت همگاني و مجازات از طريق قوه قضائيه مي باشد.
نوع منابع اين تحقيق شامل كتب اخلاقي، تفسيري و روايي مي باشد و براساس روش، يك تحقيق كاربردي، توصيفي و اخلاقي است.
واژگان كليدي: اسراف، افراط، تبذير، تجاوز، اعتدال، ميانه روي، مصرف، الگو، حدود، قوانين.