تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

فلسفه و اسرار حج

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

استاد راهنما
سركار خانم منازاده

پژوهشگر
سیده حکیمه موسوی

بهار 90

چكيده

حج عبادتی ویژه است که خود از مجموعه ای از عبادات تشکیل یافته است، مناسک حج مشتمل بر نماز و انفاق و ذکر و ترک برخی از امور به خاطر خداست. بنابراین حج شامل همه فضایل آن عبادات است و با این وجود، ویژگی خاصی نیز دارد که در غیر آن یافت نمی شود. و آن ویژگی عبارت است از اینکه حج صرفاً یک تکلیف عبادی نیست که به آن امر شده باشد، بلکه میثاق و عهدی است که بدان تشرف می جویند.
حج، چشمه ی جوشان و زلالی است که جویندگان حق و فضیلت، اگر خود را در آنجا شستشو دهند، همچون روزی که از مادر متولد شده اند از گناه پاک و پاکیزه می شوند. علماء و دانشمندان و فقهای بزرگوار، هر کدام به سهم خود کوشیده اند تا مسلمانان را با ابعاد گوناگون حج آشنا کنند و راه را برای بهره روی بیشتر آنان هموار سازند برخی مناسک حج نوشته اند تا مردم را در صحیح و درست انجام دادن اعمال یاری دهند و برخی دیگر به بیان اسرار و معارف این مناسک نورانی پرداخته اند تا تشنگان معارف اسلامی را سیراب و آن ها را در پیمودن مسیر کمال راهنمایی کنند.
و هنوز راهی دراز در پیش است تا فلسفه و ابعاد و آثار و برکات حج، شناخته و شناسانده شود، و مؤمن حج گزار با آگاهی و شعور دینی، بر آن مواقف کریمه، و مشاعر عظیمه، که محل هبوط ملائکه الله، و توقف انبیاء و اولیاء بوده، گام بگذارد.
در این پژوهش فلسفه و اسرار کلی حج مورد بررسی قرار گرفته است. انجام این تحقیق برای آشنایی بیشتر مخاطبان و پویندگان این سفر معنوی، جهت برپایی هر چه بهتر این فریضه بزرگ الهی است و آشنایی بیشتر با اسرار و رموز نهفته گسترده ترین شعار اجتماعی و دینی مسلمانان است، همچنین ترسیم عقلانی آداب حج در کنار تبیین تعبدی آن است.
حج هر چند در لغت به معنای قصد و آهنگ است اما با ورود اسلام به عنوان یکی از مناسک عبادی در میان دستورات اسلامی پایه گذاری شد که مشتمل بر آداب و مفاهیم بسیار بلند عرفانی و معنوی می باشد و همچنین در تعابیر مختلفی از واژه ی فلسفه استفاده شده است و در موضوع پایان نامه از این جهت کاربرد دارد که از لفظ فلسفه حج دلیل و علت تشریع مناسک حج استفاده می شود نه به عنوان این که علم فلسفه مد نظر باشد.
در این نوشتار درصدد آن هستیم که فلسفه و اسرار کلی حج با استناد به آیات قرآن و روایات معصومین –علیهم السلام- و بزرگان دین مورد بررسی قرار گیرد. امید است خوانندگان عزیز، با خواندن این پژوهش، با آمادگی بیشتری راهی دیار دوست شوند و به مناسک معنوی حج نیز با همان دقت و وسواسی که در انجام درست حج دارند، بنگرند و در نتیجه با انجام حجی صحیح و کامل به تمامی اهداف این سفر معنوی و روحانی دست یابند. ان شاءالله
کلید واژه: احرام، اسرار، تلبیه، تقصیر، حج، حلق، سعی، صفا، طواف، عرفات، فلسفه، قربانی، مزدلفه، منی.

تحقیق پایانی سطح 2(کارشناسی)

عنوان :
اتانازی (قتل ترحم آمیز )از دیدگاه فقه و حقوق اسلامی

استاد راهنما:

سرکار خانم سمیه میرزایی

استاد داور:

جناب آقای طلعتی

پژوهشگر:

فائزه فتاحی

تابستان93

چکیده
موضوع پژوهش حاضر به طورکلی پیرامون دو بعد مهم دنیای بشریت است که یکی حیات و دیگری مرگ می باشد.قتل ترحم آمیز یا اتانازی از مرگ یک انسان بحث می کند. مرگ مزبور طبق روال طبیعی اتفاق نمی افتد و در واقع چالش از همین جا آغاز می شودکه فرایند مردن،غیر طبیعی یا به بیانی دیگر به دست بشرانجام می پذیرد ؛به همین دلیل بهتر است به جای استفاده از واژه بشر یا شخص، واژه مقتول را به کار ببریم که البته در دین اسلام نیز همه انواع اتانازی یا قتل ترحم آمیز رد شده است.
برخی از کشورهای دنیا اتانازی را مجاز دانسته اند، اما با توجه به آموزه های اخلاقی در همه ادیان به خصوص ادیان آسمانی و با توجه به کرامت والای یک انسان، پذیرش اتانازی قابل خدشه ودارای اشکال است.
در اسلام زندگی یک انسان به قدری ارزش دارد که قرآن کریم نجات جان یک انسان را با نجات جان تمامی آدم ها برابر می داند، از سوی دیگر در این مکتب الهی زندگی افراد متعلق به آن ها نبوده و جان انسان امانتی الهی است که حفظ این امانت از واجبات غیر قابل انکار است. در اسلام خود کشی و دیگر کشی به هیچ وجه جایز نبوده و کشتن انسان ها فقط در موارد دفاعی و قصاص مجاز دانسته شده است.
با توجه به این نکات مهم و با استفاده از منابع کتابخانه ای در دو موضوع حقوق و فقه اسلامی به جستجو در منابع اسلامی از جمله قرآن و روایات،حقوق کشور ایران، دیدگاه فقهای شیعه، نظر علمای اهل سنت،استدلال فقها و حقوقدانان اسلامی ومختصری از دیدگاه ادیان توحیدی در رابطه با بحث اتانازی پرداختیم. علاوه بر مطالب فوق، نظرات موافق اتانازی نیز آورده شده تا خواننده محترم، خود به قضاوت بنشیند و در نهایت آثار و پیامدهای عمل به اتانازی ذکر گردیده است.
هدف ما تصویری دقیق از ماهیت واقعی اتانازی در افکار حقیقت جو است و اینکه در نهایت، پس از بررسی ها به نتیجه مردود بودن اتانازی در کشور ایران از دیدگاه دین مبین اسلام وفقه و حقوق اسلامی رسیدیم.
کلید واژه : اتانازی، خودکشی،ترحم آمیز، قتل ، مرگ .

پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)

عنوان:
حقوق کودک در فقه شیعه

استاد راهنما:
سرکار خانم فتحی

استاد داور:
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر:
فاطمه گلابی

زمستان 92

چکیده
رابطۀ حق و تکلیف رابطه ای دو سویه است، در اسلام بر حقوق کودکان و در مقابل آن به تکلیف و وظیفۀ والدین در عمل به این حقوق، بسیار تأکید شده است. بنابراین در هر جایی که حقّی باشد در مقابل آن، تکلیفی وجود دارد؛ و در مقابل حقوق کودکان تکلیف والدین به انجام آن حقوق وجود دارد. دورۀ کودکی مهمترین و با ارزش ترین دورۀ زندگانی بشر است، و در اسلام برای آن در تمامی مراحل، حقوق و قوانینی وضع شده است. یکی از مهمترین وظایف والدین آشنایی به این حقوق و عمل به آن می باشد. والدین می توانند با تمسک به قرآن و سیرۀ پیشوایان معصوم ~ وظایف خود را در مقابل کودکان خویش به خوبی ایفا کنند. اهمیت عمل به این حقوق به اندازه ای است که ائمه ~ تکلیف والدین را از پیش از انعقاد نطفه و هنگام انتخاب همسر قرار داده اند. و بعد از آن تمامی حقوق کودک را تا حین تولد و بعد از تولد بیان بین نموده اند؛ زیرا از نظر اسلام، خانواده معمار اولیۀ شخصیت کودک است، و اگر والدین به طور شایسته حقوق او را رعایت کنند، بهترین نتایج تربیتی از جمله تکامل فرد، خودکفایی، خویشتن داری، اعتماد به نفس، رشد خلاقیت و… به دست خواهد آمد، و در غیر این صورت فرد دچار آسیب های فردی و اجتماعی از جمله ضعف در اعتماد به نفس، توقف خلاقیت، ناامنی روانی، عقده حقارت، عدم تعادل روحی و…خواهد گشت، بنابراین والدین مهمترین نقش آفرینان حوزۀ تربیت کودکان می باشند.
کلیدواژه: حق-تکلیف-تربیت-طفل-صغیر-فقه-شیعه

تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع:
طلاق رجعی از دیدکاه فقه و حقوق

استاد راهنما:
جناب آقای رسول طهمورث پور

تهیه و تنظیم:
زهرا طهمورث پور

تیر 1390

چکیده
نکاح مسئله ای است که در بسیاری از آیات و روایات به آن سفارش شده است و پیوندی طبیعی است که میان زن ومرد بسته می شود که یکی از راههای انحلال نکاح، طلاق است که هرچند از نظر اسلام امری مبغوض و منفور است اما گاهی به دلیل مشکلات موجود در خانواده، طلاق بسیار ضروری می شود تا از بروز مفسده های زیان بارتر جلوگیری شود طلاق دارای اقسام گوناگونی است که هرکدام دارای شرایط خاصی است و زوجین با توجه به شرایط خود می توانند از آن استفاده کنند در پایان نامه حاضر طلاق رجعی، که در آن مرد می تواند در زمان عده به زن خود رجوع کند و ممکن است موجب برقراری دوباره زندگی آن ها شود، از نظر فقه و حقوق مورد بررسی قرار گرفته است که در بخش اول کلیاتی از موضوع مانند تبیین، هدف، ضرورت، پیشینه بیان شده و در بخش دوم به مفاهیم اقسام و ارکان طلاق پرداخته شده و در بخش سوم حقوق و تکالیف مالی زوجین در زمان عده از جمله نفقه زن و ارث بیان شده و در بخش آخر به حقوق و تکالیف غیرمالی زوجین در زمان عده از جمله حضانت فرزندان، سکونت زن بعد از طلاق پرداخته شده است و مفاهیم و اصطلاحات کلیدی از جمله طلاق، رجعی، فقه، حقوق، عده، نفقه و ارث بیان شده است.

تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

طلاق در قرآن

استاد راهنما
جناب آقاي الله بخش بهاري سعدي

استاد داور
سركار خانم طيبه فلاح زاده

پژوهشگر
فهیمه فتوح آبادی
بهار1387

طلاق ، پديده اي چند عاملى است و هرگز يك عامل به تنهايى نمى‏تواند موجبات پيدايش آن را فراهم كند. اكثر اوقات بزرگترين مشكلات، از جزئى‏ترين مسائل ايجاد مى‏شود. همين جزئيات و جرقه‏هاى كوچك آتش هاى بزرگى را ايجاد مى‏كند كه باعث ويران شدن خانواده مى‏شود.
اين پژوهش به بررسي احكام طلاق در قرآن و مشكلاتي كه بعد از طلاق بوجود مي آيد ونيز به علل وعوامل ، پيامد هاي منفي ، وبه راهكار هايي براي جلوگيري از شيوع طلاق مي پردازد و در پنج بخش تدوين يافته است . بخش اول شامل كليات ، تبيين ،ضرورت ، تعريف كليد واژه و …است . بخش دوم درمورد طلاق واقسام آن كه به پيشينه طلاق ، مفهوم وشرايط اساسي وصوري ، انواع طلاق ، مي پردازد . بخش سوم بررسي طلاق وعدهّ در آيات وروايات نام داردكه به حكم ايلاء ، رعايت حقوق زنان مطلقه وفلسفه در خانه ماندن زن در ايام عدهّ مي پردازد . بخش چهارم علل وعوامل طلاق وپيامد هاي منفي طلاق در بعد فردي ، خانوادگي ، اجتماعي ، اختلافات خانوادگي وچگونگي رفع اختلافات را بيان مي كند . بخش پنجم راهكارهايي براي پيشگيري از طلاق نام دارد كه معيارهاي انتخاب همسر ، تدابير اسلام براي پيشگيري از طلاق ، راهكار هاي فردي ، خانوادگي و اجتماعي را بيان مي كند .

تعريف مفاهيم واصطلاحات كليدي
 قرآن ، ايلاء ، تذوق ، حسن تبعُّل ، حكميت ، شاهد ، شقاق ، طلاق ، طلاق در اصطلاح ، طلاق بائن ، طلاق خلع ، طلاق رجعي ، طلاق مبارات ، ظهار ، نشوز