تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
شرح دعای عدیله

استاد راهنما
سرکار خانم رضوی

استاد داور
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
مریم دل¬افکار

تابستان 92

با توجّه به سنت و سیره اهل بیت(علیهم السلام) و مشاهده اهتمام آن ها به مسأله دعا می توان به جایگاه و اهمیت دعا در آموزه های اسلامی پی برد. آیات قرآنی و روایات بسیاری که در باب آداب ظاهری و باطنی دعا، شرایط خاصی که در مورد استجابت مطرح شده است همگی اثبات کننده مشروعیت دعا می باشد. دعای عدیله عند الموت نیز یکی از این دعاهای مورد اهتمام است که سند آن از منظر بزرگانی مانند عباس قمی،آیت الله نوری و دیگر بزرگان مورد تأیید است.
واژه شناسی و نکات ادبی و بلاغی این دعا،در درک دقیق معانی بسیار کمک کننده است.ودائع، عدیله و وُسع و طاقت از واژگان کلیدی این دعا هستند و صَناعت مراعات النظیر و تقیید در مقام تأکیدو انحصار،از نکات بلاغی مهم این دعا است.
از لحاظ اعتقادی این دعا به سه مسأله اصول دین،توحید،نبوت ومعاد به صورت واضح و آشکار اشاره می کند والبته مسأله انتظار و امامت را نیز فروگذار نگذاشته است. مسائل اخلاقی، ادب و اخلاق بندگی در مقابل خداوند و در مقابل سایر مردم و ائمه معصومین (علیهم السلام)،نکاتی است که این دعا مرتّباً به آن اشاره دارد. برای عملی کردن این نکات مهم اعتقادی و اخلاقی لازم است از لحاظ علمی،افراد دانش خویش را بالا برده و با توجّه به مواعظ قرآن و عواقب گناهان، انگیزه ترک گناه را در خویش تقویت کنند و از لحاظ عملی با تزکیه نفس و اعمال جایگزین ، فکر و اندیشه خویش را پاک کرده و با شرکت در کلاس های اعتقادی ، در تقویت بنیه های اخلاقی و اعتقادی خویش بکوشند.
کلید واژه ها : دعا، عدیله، اسلام، دين، اخلاق، ایمان، امام، اصول.

حوزه علمیه الزهرا (س) شیراز
شهرستان شیراز
پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)

موضوع:
عوامل پيشرفت و سقوط جوامع از منظر دين

استاد راهنما:
سركار خانم بانشي

استاد داور:
جناب آقاي طلعتي

تهیه و تنظیم:
مريم تعبدي

بهار 92

چكيده
جامعه عبارت است از مجموعه اي از انسان ها كه داراي حكومت سياسي مشتركي بوده و در يك فرهنگ مشترك سهيم باشند. از ديدگاه قرآن كريم جوامع بشري داراي مراحل گوناگوني از سقوط و انحطاط يا پيشرفت و تعالي هستند. جامعه شناسان نيز براي اقوام و تمدن ها فراز و فرود و مرگ و زندگي قائل اند. شناخت عوامل گوناگوني كه بر پيشرفت و تعالي جوامع تأثير گذارند يا موجبات هلاكت و مرگ امت ها را فراهم مي سازند؛ مي توانند باعث دوري آنان از عوامل سقوط و قرار گرفتن آنان در مسير پيشرفت باشند. به طور كلي عزت طلبي امري فطري است كه انسان ها ذاتاً به آن گرايش دارند و خواستار كمال و پيشرفت در سطح فردي و اجتماعي هستند. اسلام نيز همواره مسلمانان را به عزت طلبي و خودداري از ذلت در برابر ديگران دعوت كرده است. مهم ترين شاخصه هاي جامعه پيشرفته شامل بالا بودن سطح آگاهي هاي عمومي، بالا بودن ميزان مشاركت مردم در فعاليت هاي سياسي – اجتماعي، نظارت ملي و همگاني، قانون مداري، انتشارات و مطبوعات و . . . مي باشد. مهم ترين عوامل تأثيرگذار بر پيشرفت و تعالي جوامع شامل :‌ خودسازي، مديريت صحيح و كارآمد، بهره مندي جامعه از رهبر صالح، عمل به قانون و تبعيض قائل نشدن در اجراي آن، رعايت انضباط فردي و اجتماعي، رعايت عدالت، وحدت، وجود سيستم اقتصادي سالم و كارآمد، دشمن شناسي و غافل نشدن از دشمن و . . . مي باشد. مهم ترين عوامل مؤثر در هلاكت و سقوط جوامع نيز شامل پيروي از هواي نفس، تفرقه و اختلاف دروني، نفوذ انديشه هاي بيگانه در جامعه، گسترش نفاق، سستي و كاهلي، دنياطلبي، اسراف و . . . مي باشد.
واژگان كليدي :‌ جامعه، پيشرفت، تعالي، سقوط، انحطاط.

مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران
مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
بصیرت از دیدگاه اسلام

استاد راهنما
سرکار خانم بانشی

استاد داور
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
زهرا اسفندیاری

بهار 92

چكيده
توجه به شرايط فعلي جوامع اسلامي، ضرورت طرح موضوع بصيرت را كاملاً روشن مي كند. يكي از بزرگ ترين مشكلات مسلمانان در عصر حاضر ناآگاهي از شرايط زمان است كه سبب شده جوامع مسلمانان در جهل و بي خبري به سر برند. بصيرت، مرتبه اي است كه شخص بتواند آن چه را يافته، تجزيه كرده و با اطلاعات دروني خود تطبيق دهد و نهايتاً به يك نتيجه گيري منطقي و درست برسد، بعد از اين است كه مي تواند نسبت به آن چه ديده است، واكنشي سازنده و مثبت بروز دهد و بازتاب رفتاري معرفت را به ظهور برساند. اقسام بصيرت از حيث حوزه كاربرد عبارتند از :‌ بصيرت فردي، بصيرت اجتماعي، بصيرت سياسي، بصيرت فرهنگي، بصيرت اقتصادي، بصيرت علمي. از جمله فوايد بصيرت كه در آيات و روايات نيز به آن اشاره شده شامل موارد زير است :‌ جبهه شناسي، تشخيص راه در غبارآلودگي راه، دوست شناسي، دشمن شناسي، بهره مندي از قدرت تحليل سياسي و . . . عوامل و علل گوناگوني در رشد قوه ي بصيرت در انسان نقش دارند كه مهم ترين آن ها شامل موارد زير است :‌
تفقه در دين، تفكر، عقل، عبرت آموزي، گفتگو با نخبگان و خواص بيدار، تقوا، ياد خدا و . . . از جمله موانع بصيرت شامل جهل، عدم اخلاص، غفلت، تعصب، غرض و پيش داوري، كينه و هوا پرستي و دنيا گرايي است. به طور مسلم، نبود بصيرت، زمينه ي بروز فتنه را فراهم مي كند. مقصود از فتنه، آن آشوب و بي نظمي است كه از راه ستمگري براي مردم باز شود و زيانش به همه كس مي رسد. از جمله بسترهاي بروز فتنه، پايين بودن دانش و آگاهي مردم، جهل، نفوذ انديشه هاي بيگانه و روابط ناسالم اداري و حكومتي مي باشد.از وظايف دولت اسلامي، مقاومت در برابر خواسته هاي نامشروع فتنه گران، تقويت معرفت و ايمان مردم و پيشگيري از نفوذ بيگانگان در بدنه ي دولت است. يكي ديگر از نتايج فقدان بصيرت، گسترش نفاق در جامعه است. خطر نفاق از خطر كفر خيلي بيش تر و افزون تر است، براي اين كه نفاق همان كفر است ولي در زير پرده ي كفرِ در زيرِ پرده است.
كليد واژگان :‌ دين، فتنه، نفاق، عبرت، باطل.

مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

رزق و روزي در آيات و روايات

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

استاد راهنما
سركار خانم فتحي

پژوهشگر
زهرا طهراني

تابستان 1388

چکیده

رازقیت خداوندی در سراسر عالم آفرینش ساری و جاریست حیات همه موجودات ، پرورش، رشد ونمو آنها به این صفت وجودی بازگشت دارد .
رازقیت خداوندی در مورد انسان به طریقی ، زیبا ،حلال و با واسطه یک سری علل و عوامل قرار داده شده است .تلاش وکوشش صحیح باعث کسب روزی حلال و رعایت دستورات خداوندی همچون شکر و سپاس ، نعمت ، تقوا پیشگی ، سحر خیزی و…. باعث افزایش رزق باطنی و تنظیم کننده رزق ظاهری می گردد و نتیجه این رزق در زندگی : فرزند صالح ، اجابت دعا ، نورانی شدن دل و جان ، توفیق هدایت دیگران و…….. است . ودر مقابل درآمد های حرام ، کفران نعمت ، گناه و بی پروایی از عوامل کاهش رزق و روزی است . اثر و نتیجه آن : قساوت قلب ، ملعون ملائکه واقع شدن ، مانع اجابت دعا و…..میگردد .
انسانی که به خاطر حرص و ولع و ترس از فقر در کسب روزی شتاب کرده و از طریق حرام کسب می نماید از رزق و روزی حلال آنها کاسته می شود . در کسب روزی ، دعا در طلب آن در کنار کار و کوشش در جهت کسب آن قرار می گیرد و رزق و روزی حلال از مهمترین عواملیست که باعث هدایت ورسیدن به لقاء خداوندی وتقرب به آن منبع خیر می باشد که مهمترین راهنما در این مسیر قرآن کریم سخنان گرانبهای اهل بیت علیهم السلام می باشد که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد .
این پژوهش به روش کاربردی ، همبستگی ، کتابخانه ایی صورت گرفته است گامی در جهت ارتقاء معرفت انسان نسبت به خداوند قرار گیرد .
واژگان کلیدی : رزق و روزی ، رازق ، رزّاق ، رحمت ، نعمت ، حلال ، حرام ، عام ، خاص ، در آمد .

مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران
مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
دعاهای پیامبران علیهم السلام در قرآن

استاد راهنما
سرکارخانم طهرانی

استاد داور
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
فاطمه هادیان

شهریور1392

چكيده
دعا از ريشه (دعو) و به معناي طلب ياري ، خواهاني و رغبت به سوي خداوند است و از نگاه اهل شرع به درخواست عنايت و فضل از خداوند و اظهار نيازمندي به درگاه احديت است . براي دعا انواع و اقسام متعددي از جمله: مأثور و غير مأثور ذكر شده است. در قرآن کریم آیات بسیاری در اهمیت و فضیلت دعا آمده است. دعا در قرآن عبادت محسوب شده و کسی که از آن روی برمی گرداند عذاب جهنّم شامل او می شود. هم چنین روایات زیادی درباره ی فضیلت دعا گفته شده است. از دعا در احادیث، نور آسمانها و زمین، سلاح انبیاء و… یاد شده است.
برای دعا کردن مراحلی است که بايدقدم به قدم طی شود. دعا کننده باید در دعا تمرکز و حضور داشته باشد و در کنار دعا کردن، حرکت و تلاش کند و هم چنین جایگاه ضعف و ناتوانی خود را در دعا نسبت به خداوند در نظر داشته باشد.
درباره ی اهداف و چرایی دعا می توان گفت که انسانها برای دعا کردن مهم ترین هدفی که دارند اجابت درخواست آنان است چرا که انسان ذاتاً فقیر و محدود است و فطرتاً به دنبال خداوند و خواندن اوست.
در آیات و روایات برای دعا کردن آداب گوناگونی ذکر گردیده است از جمله دعا کردن پیامبران در پنهانی، بالابردن دست ها هنگام دعا، گریه و تباکی و…
هم چنین در استجابت دعا شرایط خاصی نیز دخیل می باشد هم چون توبه و استغفار، پاکی از مظالم و حق الناس، رعایت زمان و مکان مناسب و… که با تعمّق در آنها و عمل کردن به آن موارد دعای مورد نظر به استجابت نزدیک می شود و غافل شدن و عمل نکردن به آنها مانع استجابت یا باعث تأخیر در اجابت می شود.
و البته گاهی توجه کافی به آداب و شرایط دعا صورت می گیرد ولی خداوند بنا به حکمت و علم خویش یا دوست داشتن صدای بنده ، دعا را در زمان مناسب به اجابت می رساند.
با دقت نظر در آيات قران كريم، اين مطلب دريافته مي شود كه تعداد زيادي از آيات قرآن شامل دعا و خصوصاً دعاهای پیامبران است. دعاهایی مانند طلب شرح صدر و گویایی زبان از حضرت موسی-علیه السلام-، ورود و خروج صادقانه از حضرت محمد- صلی الله علیه و آله و سلم- و… که شامل معانی و مفاهیم والا و معرفت بخش است که در نتیجه، بر پیشرفت تمام جنبه های زندگی انسان اثرهای مثبتی هم چون دفع بلا، هدایت و توفیق انسان، خشوع به درگاه الهی و… می گذارد.
كليد واژه ها: ادب ،دعا، استجابت.