پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)

موضوع :

مفهوم و مبانی پلورالیزم دینی

استاد راهنما
سرکارخانم زارعی

استاد داور

جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
میترا ابراهیمیان

زمستان 90

چکیده

دین در لغت به معنای جزا، حساب، طاعت، و… همچنین به معنای شریعت و آئین است.
دین عبارت است از مجموع تعالیم و دستور العمل هایی که خداوند به وسیلۀ وحی و با واسطۀ پیامبران برای تامین همه جانبۀ انسانها فرستاده است.کثرت گرایی دینی(Religious Pluralism) از مسائل کلامی نو ظهوری است که اخیراً به سرزبانها افتاده و کتاب ها و مقالات متنوعی در تبین و تحکیم و یا رد و نقد آن نوشته شده است.
پلورالیسم، یعنی کثرت، تعدد، جمع در مقابل تفرق و کاهش، ونام مکتب اصالت تکثر است.
واژۀ پلورالیسم برگرفته از دو کلمۀ (plural) و به معنای جمع و (ism) به معنای گرایش است.به همین جهت در عرصه های گوناگون اعم از «دین» و «فلسفه» و «اخلاق» و «حقوق» و «سیاست» به کار می رود. مثلاً پلورالیسم سیاسی، نوعی کثرت گرایی در سیاست است که نشانۀ آن تعدد احزاب و تشکیل گروه هاست. بنابراین پلورالیسم از نظر لغوی به معنای «جمع گرای و کثرت گرایی» است.
پلورالیسم در اصطلاح به معنای گرایش به اصول تعدد در مقابل «وحدت گرایی» است.
پلورالیسم دینی به معنای تکثر دینی و به رسمیت شناختن تعدد تکثر ادیان مذاهب و بهره مند بودن آنها از حقیقت مساوی است و کثرت گرایی دینی ر فلسفۀ دینی، به معنای به حقانیت ادیان متعدد قائل بودن است. پلورالیسم از مسائلی است که توسط متکلمان غربی مطرح و وارد حوزۀ کلامی شد، پلورالیسم در مسیحیت بیشتر از ادیان دیگر ریشه دوانده است و چندین سال است که وارد کشور ما-ایران- شده است. پلورالیسم دینی انواع و اقسامی (همچون، پلورالیزم رفتاری، رستگاری و معرفتی) و مبانی و رویکردهای مختلفی دربارۀ تنوع ادیان دارد که به بحث و بررسی پرداخته خواهد شد.
اولین تفسیر از تفاسیر مربوط به پلورالیزم دینی، پلورالیزم رفتاری است که پیروان همۀ ادیان یا شرایع در پرتو یک رشته مشترکات می توانند و در کنار یکدیگر زندگی کنند و همدیگر را تحمل کنند. کثرت گرایی دینی با این قرائت مورد پذیرش عقل و خرد و دین وشریعت است، قرآن مسلمانان را به زیستن مسالمت آمیز با اهل کتاب زیر چتر توحید در پرستش دعوت می کند و یادآور می شود که توحید،اصل مشترک در میان تمام ادیان آسمانی است. دومین تفسیر از تفاسیر پلورالیزم دینی نیز پلورالیزم رستگاری است.در این تفسیر، مسأله رستگاری و سعادت آفرینی همۀ شرایع در تمام زمان ها مطرح است و اینکه در رستگاری انسان کافی است که انسان به خدا ایمان بیاورد و خدا را بپرستد و به یکی از ادیان آسمانی که از طرف خدا آمده انتساب داشته باشد تو دستورهای آن را به کار بندد. و اما سومین تفسیر از تفاسیر پلورالیزم دینی،پلورالیزم معرفتی است. در این قرائت وحدت دین در واقع حفظ شده و تعّدد آن معلول برداشت های گوناگون پیامبران الهی معرفی شده است. به عقیدۀ طراحان این نظریه، (شیء فی نفسه) غیر آن شیء نزد ماست و اینکه واقعیت هیچ گاه دست نخورده به دست ما نمی رسد لذا انسان هیچ گا به وقاع آن را چنان که هست نمی رسد.
معرفت دینی، معرفتی است که انسان از طریق دین و دربارۀ دین به دست می آورد؛ حواس ظاهری،شهود باطنی و عقل و خرد، ابزارهای معرفت دینی به شمار می روند.
همۀ ادیان با راه های مختلف وسیلۀ نجات و فلاح را در اختیار آدمیان می نهند؛ بنابراین نباید به اختلاف ها و راه های متفاوت دیگر بیندیشید؛ بلکه باید به مسائل مشترک خود توجه نمایند و از موارد اختلاف بپرهیزند.
توجه به گوهر واحد در همۀ ادیان، توجه به تجربۀ وحیانی مشترک در همۀ ادیان، توجه به مشترکات انسان مدارانه و دنیوی انسان و توجه به معنای واحد پیام های ادیان از مسائل مشترکی است که باید موردتوجه قرار گیرند.
کثرت گرایی دینی که شاید افراطی ترین سطح کثرت گرایی باشد، عبارت است از برحق دانستن همۀ ادیان آسمانی بدون هیچ گونه تفاوت میان اسلام، مسیحیت و یهودیت، و… حتی وسیع تر بنابراین حقانیت همۀ ادیان الهی و بشری، توجیه مطالب ناموزون کتاب مقدس، نکافؤ ادله، ساختگی بودن دین، محوریت ایمان گرایی به جای شریعت گرایی، وحدت ادیان، صامت و خالی بودن متون دینی از معانی و گستردگی رحمت الهی نیز از مبانی و رویکردهای توجیه و تفسیر ازتکثیر ادیان می باشد.
کلید واژه: انحصار، باطل، پلورالیزم ، تنوع، دین، شرایع، شرک، عقل، کثرت، مکاتب، نسخ، واحد، وحی

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

مبانی فکری بهائیت

استاد راهنما
سرکار خانم فلاح زاده

استاد داور:
جناب آقای یزدانی

محقق
زهرا تدین راد

تابستان 1387

چكيده

بهائيت يكي از مذاهب ساخته دست استعمار مي باشد كه به طور كامل در سيطرة قدرتهاي استكباري، جهان به صورت يك ابزار در برابر اسلام و تشيع قرار دارد، كه با تبليغات گسترده و با دادن وعده ها و آرزوهاي فريبنده جوانان و بيان كردن خواسته هاي ظاهري مردم در قالب دين و هزينه كردن بودجه هاي کلان در راه رسيدن به اغراض خود و به دام افتادن بسياري از غافلان در اين ورطه، در پي رسيدن به خواسته هاي خود كه نابودي اسلام و تشيع است در حركت هستند.
اين پژوهش شامل سه بخش مي باشد كه در بخش اول، كليات كه شامل تبيين، اهميت و ضرورت و اهداف و فوائد و پيشينه ي پژوهشي و تاريخي و روش تحقيق و تعريف مفاهيم و اصطلاحات كليدي مي باشد.
در بخش دوم كه شامل سه فصل، كه فصل اول در مورد تاريخ پيدايش و پديد آوردندگان بابيه و بهائيت مي بادش و فصل دوم، نقش استعمار در پيدايش بابي گري و بهائي گري فصل سوم، علل گسترش بابيت و بهائيت مي باشد.
در بخش سوم،‌ كه در سه فصل كه در فصل اول اصول و مباني فكري بابيت و بهائيت مي باشد و در فصل دوم تعالیم دوازده گانه بهائيت و فصل سوم بيان برخي از فروعات و احكام بهائيت مي باشد.

پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)

موضوع :

ماهیت بدعت و آثار آن

استاد راهنما:
سرکار خانم رضوی

استاد داور:
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
سیده سکینه سجادیان

تابستان 91

چکیده

بدعت آن است که چیزی بر دین افزوده و یا از آن کاسته گردد و این عمل به حساب دین گذاشته شود در واقع آن چه که پدید آورده شود و در شریعت اصلی بر آن دلالت نکند بدعت است.
اما اگر اصلی در شرع بر آن دلالت کند شرعاً بدعت نیست هر چند در لغت بدعت باشد. بدعت با واژه هایی هم چون سنت، فتنه، خرافه در ارتباط است و هر کدام از این موارد می تواند زمینه ساز بدعت باشند.پیدایش فتنه و خرافات باعث می شود که مردم حقایق را شفاف نبینند و به دین حق دست نیابند.
پیدایش و گسترش بدعت در جامعه عواملی دارد که از مهمترین آن، هوا پرستی است، هوای نفس و شهوت طلبی نقش مهمی در پیدایش این تفکر در سطح جامعه داشته است.
بدعت در آیات و روایات ازجمله گناهان بزرگ به شمار می آید که باعث گمراهی اکثر انسانها شده است و چنان که از قرآن بر می آید در ادیان الهی پیشین نیز سابقه داشته است.
فقدان ایمان در بدعت گذار موجب می شود که اوعقاید باطل خود را در برابر اعتقادات و آموزه های حق مطرح سازد و حکم و قانون جعل کند.این کار بدعت گذار آثار زیانباری به همراه دارد. این آثار زیانبار چه از لحاظ دنیوی(اجتماعی، فردی) و چه از لحاظ اخروی گریبان گیر فرد می شود. مهم ترین راهکار های علمی در مبارزه با بدعت نصیحت و ارشاد، نقد و انتقاد و اعتراض می باشد. موضع گیری محکم و مبارزه علیه فرد بدعت گذار می تواند عامل مهمی در جلوگیری و پیشرفت بدعت در دین باشد.با مطالعه دقیق و بالا بردن سطح علمی درباره مسائل اعتقادی شیعه می توان پاسخ گوی هر سوالی شد.

کلیدواژه: بدعت،سنت،توسل،شیعه،کفر،کافر

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

عقل ورزی از نگاه دین

استاد راهنما
سرکار خانم بانشی

استاد داور
جناب اقای طلعتی

پژوهشگر
سوسن جعفری

تابستان90

چکیده

عقل مصدر عقل یعقل به معنای امساک و جلوگیری، در اصطلاح، نیروی فهم ادراک و تشخیص است که پس از تشخیص حق از باطل و خیر از شر، انسان را تشویق می کند تا بر اساس آن به عمل صالح دست یافته و در نتیجه نفس را از عمل نسنجیده و گناه حفظ کند.
بر این اساس تعقل آن است که پویش فکری انسان را باید از لغزشگاه ها مصون داشت تا به حقیقت هستی هدایت یابد.
عقل دارای جایگاهی بس عظیم است چنان که قرآن دائماً دم از تعقل می زند و مخاطبان را به اندیشه دعوت می نماید و انسان ها را به خاطر تسلیم شدن به حکم عقل تشویق و در صورت تسلیم نشدن و بی اعتنایی، سرزنش می کند. در روایات نیز به حقیقت خرد اشاره و به اهمیت آن اشاره شده است.
عقل هم چنان که دارای دو عنصر علم نافع و عمل صالح است دارای کارکرد نظری و عملی و ابزاری است. بی شک تعقل و عقل ورزی نیز آثاری به دنبال دارد که از جمله آنها ایجاد ایمان- اعتقادی که در اعماق وجود انسان ثبوت و نفوذ یابد- است. و به دنبال گره ایمان با قلب، تقوا حاصل می شود. عقل ورزی بینش و بصیرت را برای انسان به ارمغان می آورد تا بتواند به درستی تصمیم بگیرد و عمل کند و بازیچه افراد سودجو و زیرک منافق قرار نگیرد و در نهایت خود را دوزخ رها سازد و بدست مواهب بهشتی بسپارد. اما باید عقل را پرورش داد تا آثار آن را کسب نمود. چنان که انسان خود را در مسیر تعلیم قرار دهد و نفس را تزکیه دهد و از تجارب دیگران بهره مند شود، فرد باید خود را از ایحاءات اجتماعی آزاد سازد و از اکثریت پیروی نکند چرا که گمراهی را برای انسان به ارمغان می آورند. انسان عاقل در کنار تربیت و پرورش عقل موانع را نیز باید کنار بزند این گونه که در کار عقل تمایلات نفسانی خود را حساب نکند و از گناه دوری کند و به حدس و گمان بسنده نکند و برای دستیابی به یقین تلاش کند. یکی از موانع دیگر عقل را سرگردان می کند، روش نیاکان است چرا که عقل را فریب می دهد پیروی کورکورانه اکثریت، انسان را مرعوب می کند و در تردید سرگردان می سازد. لجاجت و تعصب، عقل را پوشانده و اجازه دیدن واقعیات را به آن نمی دهد. شتابزدگی، نیز مانع دیگری است که نتیجه ای جز شکست ندارد. شخصیت گرایی و تقلید، اندیشه را سرکوب می کند و آرزوهای دور و دراز مانعی است که با فریفتن انسان، مانع اندیشه ورزی صحیح می شود.
با وجود آنکه دین، عقل را تأیید و حمایت خود را از آن اعلام می دارد و آن را وسیله ای برای هدایت انسان می شمارد و دشمنان عقل را به عقب می راند و برای پرورش عقل راهکارهایی چون سکوت و تعمق و پرسش را ارائه می دهد، اما بازگروه هایی به مبارزه و مخالفت با عقل برخاستند چنانکه ظاهرگرایان و اشاعره از میان اهل سنت و اخباریون از میان شیعه، آنها عقل را ناتوان شمرده و به تعبد متمسک شدند. در حالی که با این کار خود، جمود فکری را اشاعه داده و به دین صدمات فراوانی وارد کردند.
کلید واژه: حجر، دین، عقل، علم، لب، نهیه، جهل، حمق، حجی، خرق، سفه، قلب، مسک، نوک.

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

عـالـم بـرزخ

استاد راهنما
سرکار خانم زارع

استاد داور
سرکار خانم فلاح زاده

پژوهشگر
محبوبه خراجی

تابستان90

چکیده

برزخ در لغت به معنای فاصله بین دو چیز است. انسان ها از زمان مردن تا برانگیخته شدن شان در قیامت، در عالم برزخ به سر می برند. از آیات قرآن واحادیث اسلامی به روشنی بر می آید که اسنان پس از مرگ مستقیماً وارد عالم قیامت نمی شود، زیرا فرا رسیدن عالم قیامت اولاً با یک سلسله انقلاب ها و دگرگونی های کلی و در همه موجودات زمینی و آسمانی همراه است ثانیاً در آن روز همه انسان ها جمع می شوند، از سوی دیگر انسان در فاصله مرگ و قیامت در خاموشی و بی حسی به سر نمی برد بلکه دارای احساس بوده، از چیزهایی لذت یا رنج می برد.
انسان ها در عالم برزخ زندگی های متفاوتی دارند. بعضی از بهترین نعمت ها بهره می گیرند و در کمال خوش و آرامش زندگی می کنند، بعضی دیگر در سخت ترین عذاب ها هستند.
در یک کلام زندگی برزخی نمونه ای است از زندگی اخروی و به تعبیر احادیث قبر باغی از باغ های بهشت و گودالی از گودال های دوزخ است.
انسان تا زمانی که زنده است می تواند با عمال صالح و اخلاق نیک برای پس از مرگ و جهان آخرت خود توشه ای تهیه کند و در آن جا از آن ها بهره بگیرد، ولی با فرا رسیدن مرگ پرونده عملش بسته می شود و دستش از دنیا کوتاه است، مگر در مورد کارهای نیک و یا بدی ها که انسان در دنیا انجام داده که پس از مرگ در جهان دیگر برزخ از ثواب و یا عقاب آن ها بهره
می گیرند.
کلید واژه: اسلام، عالم، دنیا، برزخ، قبر، قیامت، عذاب، حیات، مرگ، نکیر و منکر، روح، جسم، موت، مومن، کافر، روح، عقل، نقل، معاد.