حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

شاخصه هاي برتري پيامبر اكرم بر پيامبران در قرآن

استاد راهنما
سركار خانم محسني

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

پژوهشگر
زهره زماني

تابستان 1388

چكيده

طبق فرموده ي قرآن بعضي از انبياء بر برخي ديگر فضيلت دارند، در اين ميان پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) همه ي مزاياي عامه و خاصه ي انبياي پيشين و اولوالعزم را به نحو كمال دارا است. پيامبران الهي همگي از طرف خداوند برگزيده شده و برخي از نان به مقام رسالت نيز نايل آمدند و بعضي ديگر مقامي فوق مقام رسالت به آن ها اعطا شد كه همان مقام امامت است. فرستادگان خداوند هم از جهت علمي و هم به صورت علمي از هر گونه خطا و نسيان و جهلي معصوم و داراي علم فراوان بوده اند.
ويژگي خاص مربوط به رسالت رسول خدا (صلي الله عليه و آله) عبارتند از: بشارت حضرت مسيح به آمدن ايشان، آوردن قرآن به عنوان معجزه ي جاودان و خاتم الانبياء بودن آن حضرت. منزلت رسول اكرم (صلي الله و آله) نزد خداوند بسيار والا بوده چنان كه خداوند در قرآن هنگام ذكر نام پيامبر (صلي الله عليه و آله) و مورد خطاب قرار دادن ايشان احترام خاصي براي حضرت قائل است كه براي ديگر انبياء قائل نبوده است. اعطاي مقام شفاعت وسيع به آن حضرت و مانع نزول عذاب بودن وجود مبارك ايشان هم از ديگر مصاديق ديگر تكريم پيامبر (صلي الله عليه و آله) مي باشد.
قرآن كريم پيامبر خدا را نخستين مسلمان معرفي كرده و عبوديت محض و اخلاص آن حضرت را در آيات به روشني بيان نموده است. پيامبر (صلي الله عليه و آله) الگوي نيكو براي جهانيان معرفي شده و در روز قيامت شاهد شاهدان مي باشد.
شاخصه هاي اخلاقي رسول خدا (صلي الله عليه و آله) عبارتند از: رحمت و رأفت، صبر و شكيبايي و نرمي و صلابت. اين تحقيق در پنج بخش با عناوين: 1-كليات موضوع 2-ويژگي هاي مشترك پيامبران 3-شاخصه هاي رسالت پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله) 4-منزلت رسول اكرم (صلي الله عليه و آله) 5- شاخصه هاي اخلاقي پيامبر (صلي الله عليه و آله) ارائه شده است.
با توجه به موضوع پايان نامه روشي كه مد نظر قرار گرفته توصيفي- كاربردي مي باشد و از منابع تفسيري مانند سيره ي رسول خدا (صلي الله عليه و آله) در قرآن حضرت آيت الله جوادي آملي، پيام قرآن ايت الله مكارم شيرازي و تفاسير الميزان و نمونه استفاده بيشتري شده است.
كليد واژه: شاخص، برتري، پيامبر، اكرم، عبوديت، خلق، عظيم، رسالت، خاتميت.

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

تحقيق پايان سطح دو (كارشناسي)

سيماي زنان نمونه در قرآن

استاد راهنما
سركار خانم غفارنيا

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

پژوهشگر
آزاده زينلي

تابستان 1388

چكيده

جامعه گسترده زنان بيش از نيمي از جمعیت بشر را تشكيل مي دهند و شناخت ويژگي هاي رواني – اخلاقي، نيازها، توانايي ها و ظرافت هاي دنياي شگفت انگيز بانوان و جايگاه اجتماعي، طبيعي، اقتصادي و فرهنگي آنان شناخت نيمي از جامعه بشري است. بدون اين آگاهي ها، استفاده از عواطف و ادراكات و توان هاي جسمي و روحي زنان در جهت مثبت يا منفي مقدور نيست.
تكامل انساني زن در پرتو شريعت آسمانی اسلام، ترديد ناپذير است. قرآن كريم راه سلوك معنوي را در برابر زنان چنان گشود كه از مريم و همسر فرعون به عنوان دو مثل و الگو براي همه مؤمنان ياد میکند. براي اينكه زنان شايسته و مقدس مي توانند الگوهاي خوبي براي ديگران باشند. پيداست كه زن با سير در مسير الهي، لايق دريافت وحي مي شود و اين لياقت، خود گواهي بر مدعاي تساوي زن و مرد در پهنه ي ايمان و تقواست.
ترسيم چهره زنان نمونه، براي تبيين ارزشهاي زن مسلمان است. اين نوشتار در جهت رونمايي از تعدادي از اين زنان الگوست و در چهار بخش اصلي تدوين گشته كه بخش اول آن شامل كليات نوشتار مي باشد و در بخش دوم به سیمای زنان در قرآن پرداخته شده و دو بخش بعد به بيان ملاك ها و نقش هاي زنان به عنوان نقش مادري و نقش همسري با بيان ويژگي ها و زندگينامه مادران نمونه قرآني و همسران نمونه قرآني پرداخته شده است.
زناني كه از مثل ها و الگوها و كلام قرآن تبعيت مي كنند خود نيز نمونه هايي از مردم نمونه اند كه گاه رتبه اي بالاتر از مردان مي يابند و مردان نيز بايد از آنان الگو بگيرند.
روش اين تحقيق ازجهت راهکار كتابخانه اي ، بر اساس راهبرد توصيفي وبراساس نگرش کاربردی مي باشد ، منابع مهم مورد استفاده كتب تفسيري و كتابهايي چون زن در آئينه جلال و جمالاز آیت الله جوادی آملی، درآمدي بر نظام شخصيت زن در اسلام محمدرضا زیبایی نژاد و سيماي زنان در قرآن از علی اکبر بابازاده مي باشد .
واژه گان كليدي: زن، نمونه، قرآن، همسر، مادر ،الگو .

مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

رزق و روزي در آيات و روايات

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

استاد راهنما
سركار خانم فتحي

پژوهشگر
زهرا طهراني

تابستان 1388

چکیده

رازقیت خداوندی در سراسر عالم آفرینش ساری و جاریست حیات همه موجودات ، پرورش، رشد ونمو آنها به این صفت وجودی بازگشت دارد .
رازقیت خداوندی در مورد انسان به طریقی ، زیبا ،حلال و با واسطه یک سری علل و عوامل قرار داده شده است .تلاش وکوشش صحیح باعث کسب روزی حلال و رعایت دستورات خداوندی همچون شکر و سپاس ، نعمت ، تقوا پیشگی ، سحر خیزی و…. باعث افزایش رزق باطنی و تنظیم کننده رزق ظاهری می گردد و نتیجه این رزق در زندگی : فرزند صالح ، اجابت دعا ، نورانی شدن دل و جان ، توفیق هدایت دیگران و…….. است . ودر مقابل درآمد های حرام ، کفران نعمت ، گناه و بی پروایی از عوامل کاهش رزق و روزی است . اثر و نتیجه آن : قساوت قلب ، ملعون ملائکه واقع شدن ، مانع اجابت دعا و…..میگردد .
انسانی که به خاطر حرص و ولع و ترس از فقر در کسب روزی شتاب کرده و از طریق حرام کسب می نماید از رزق و روزی حلال آنها کاسته می شود . در کسب روزی ، دعا در طلب آن در کنار کار و کوشش در جهت کسب آن قرار می گیرد و رزق و روزی حلال از مهمترین عواملیست که باعث هدایت ورسیدن به لقاء خداوندی وتقرب به آن منبع خیر می باشد که مهمترین راهنما در این مسیر قرآن کریم سخنان گرانبهای اهل بیت علیهم السلام می باشد که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد .
این پژوهش به روش کاربردی ، همبستگی ، کتابخانه ایی صورت گرفته است گامی در جهت ارتقاء معرفت انسان نسبت به خداوند قرار گیرد .
واژگان کلیدی : رزق و روزی ، رازق ، رزّاق ، رحمت ، نعمت ، حلال ، حرام ، عام ، خاص ، در آمد .

مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران
مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
دعاهای پیامبران علیهم السلام در قرآن

استاد راهنما
سرکارخانم طهرانی

استاد داور
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
فاطمه هادیان

شهریور1392

چكيده
دعا از ريشه (دعو) و به معناي طلب ياري ، خواهاني و رغبت به سوي خداوند است و از نگاه اهل شرع به درخواست عنايت و فضل از خداوند و اظهار نيازمندي به درگاه احديت است . براي دعا انواع و اقسام متعددي از جمله: مأثور و غير مأثور ذكر شده است. در قرآن کریم آیات بسیاری در اهمیت و فضیلت دعا آمده است. دعا در قرآن عبادت محسوب شده و کسی که از آن روی برمی گرداند عذاب جهنّم شامل او می شود. هم چنین روایات زیادی درباره ی فضیلت دعا گفته شده است. از دعا در احادیث، نور آسمانها و زمین، سلاح انبیاء و… یاد شده است.
برای دعا کردن مراحلی است که بايدقدم به قدم طی شود. دعا کننده باید در دعا تمرکز و حضور داشته باشد و در کنار دعا کردن، حرکت و تلاش کند و هم چنین جایگاه ضعف و ناتوانی خود را در دعا نسبت به خداوند در نظر داشته باشد.
درباره ی اهداف و چرایی دعا می توان گفت که انسانها برای دعا کردن مهم ترین هدفی که دارند اجابت درخواست آنان است چرا که انسان ذاتاً فقیر و محدود است و فطرتاً به دنبال خداوند و خواندن اوست.
در آیات و روایات برای دعا کردن آداب گوناگونی ذکر گردیده است از جمله دعا کردن پیامبران در پنهانی، بالابردن دست ها هنگام دعا، گریه و تباکی و…
هم چنین در استجابت دعا شرایط خاصی نیز دخیل می باشد هم چون توبه و استغفار، پاکی از مظالم و حق الناس، رعایت زمان و مکان مناسب و… که با تعمّق در آنها و عمل کردن به آن موارد دعای مورد نظر به استجابت نزدیک می شود و غافل شدن و عمل نکردن به آنها مانع استجابت یا باعث تأخیر در اجابت می شود.
و البته گاهی توجه کافی به آداب و شرایط دعا صورت می گیرد ولی خداوند بنا به حکمت و علم خویش یا دوست داشتن صدای بنده ، دعا را در زمان مناسب به اجابت می رساند.
با دقت نظر در آيات قران كريم، اين مطلب دريافته مي شود كه تعداد زيادي از آيات قرآن شامل دعا و خصوصاً دعاهای پیامبران است. دعاهایی مانند طلب شرح صدر و گویایی زبان از حضرت موسی-علیه السلام-، ورود و خروج صادقانه از حضرت محمد- صلی الله علیه و آله و سلم- و… که شامل معانی و مفاهیم والا و معرفت بخش است که در نتیجه، بر پیشرفت تمام جنبه های زندگی انسان اثرهای مثبتی هم چون دفع بلا، هدایت و توفیق انسان، خشوع به درگاه الهی و… می گذارد.
كليد واژه ها: ادب ،دعا، استجابت.

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

دعا
از دیدگاه آیات و روایات

استاد راهنما:
سرکار خانم آبخیز

محقق:
لیلا کیانی
زمستان 1386

چکیده:

در اين پژوهش به بررسي مسأله «دعا از ديدگاه آيات و روايات» پرداخته شده است. دعا صحبت عاشقانه با معبود بي نياز است. حقيقت دعا چيزي جز نزديكي به او نيست. در كتاب و سنت از دعا به عنوان عبادت ياد شده است. در واقع فلسفه دعا، فوايد و آثار دنيوي و اخروي دعا، آداب قبل، همراه و بعد از دعا، اقسام دعاهايي كه در قرآن آمده است، اسباب تسريع در استجابت دعا، موانع استجابت دعا و دعاهايي كه از بعضي از افراد در بعضي حالات خيلي زود به استجابت مي رسد از جمله اهداف انتخاب اين موضوع به شمار مي رود.
دعا انسان را از تاريكي نجات مي دهد و به رستگاري مي رساند. مغز عبادت و برترين عبادت دعاست، قضاي حتمي و بلا را مي توان با دعا برگرداند.
منابع مهمي كه در اين پژوهش به كار رفته است: بحارالانوار تأليف محمد باقر مجلسي، آيين بندگي و نيايش تأليف احمد بن فهد حلي، اصول كافي تأليف محمد بن يعقوب بن اسحاق رازي كليني، تفسير الميزان تأليف محمد حسين طباطبائي، ميزان الحكمه تأليف محمد مهدي ري شهري، دعا عامل پيشرفت يا ركود تأليف محمد مصطفوي كرماني دعا و توسل تأليف سيدعلي محمد دستغيب مي باشد و روش كار نيز به صورت فيش برداري و روش كتابخانه اي مي باشد.
در كل نتايجي كه از مطالعه ي اين تحقيق به دست مي آيد اين است كه:
دعا شرايطي دارد و بي مقدمه و بدون شرايطي كه مقدمه دعاست نمي توان به اجابت آن رسيد دعا را بايد با نام و مدح و ثناي خداوند، صلوات، توبه و انابه، تضرع و ابتهال شروع كرد و با صلوات به پايان رساند.
براي اينكه احتمال اجابت دعا و سرعت برآورده شدن آن را بيشتر كنيم بايد به مكان ها و زمان هايي كه در روايات، در زمينه ي دعا به آنها سفارش شده، توجه كنيم.
شرايط و موانع دعا نيز در اجابت يا عدم اجابت دعا تأثير بسزایي دارد. با ايجاد شرايط و رفع موانع دعا مي توانيم به مستجاب شدن دعاي خود اميدوارتر باشيم.
هنگامي كه دعا مستجاب شد مواظب باشيم كه غرور به سراغمان نيايد و اگر دعا مستجاب نشد مأيوس نشويم و بدانيم كه خداوند مصلحت بندگانش را بهتر از خود آنها
مي داند و توجه داشته باشيم كه هيچ گاه دعا كردن را فراموش نكنيم تا به موقع نياز و دعا كردن، خداوند و ملائكه بيگانه به صدايمان باشند و صدايمان را نشنوند.
اگر انسان از شرايطي كه لازمه دعا كردن است بي اطلاع باشد و آن شرايط را رعايت نكند و در ضمن به مقصود و مطلوب خود در دعا نايل نشود ممكن است بر اثر عدم وصول به مقصدش باعث نوعي بدبيني و عدم اعتماد نسبت به خداوند شود.
پس با رعايت كردن شرايط دعا مي توان به استجابت دعا اميدوارتر بود و به بركات و لذائذ مناجات و ارتباط با خدا رسيد.
واژگان كليدي: دعا، استغاثه، شرايط، موانع، مناجات، حاجت، استجابت، مستجاب، نياز، عبادت