چکیده

نوشته:حدیثه شگفت

هریک از اصناف اجتماعی با هدف رفع یکی از نیازهای زندگی انسان پدید آمده است. بدون شک نیاز انسان منحصر به خوراک و پوشاک و آسایش مادی نیست. نیاز غیر مادی انسان به مراتب از نیاز مادی­اش فراتر و اساسی تر است. از جمله این نیازها نیاز به وحی، نیاز به دین و نیاز به هدایت آسمانی است که خداوند برای رفع این نیاز هم شخصیت­های برگزیده­ای را به همراه پیام آسمانی میان مردم فرستاده است که روحانیون و عالمان دین وارثان و جانشینان آنان هستند. روحانیت سمت و مقامی نیست که در سایه آن روحانیون امتیازات مادی کسب کنند. روحانیت در اسلام به معنای آراسته بودن به فضیلت علم و تقوا برای انجام سلسله وظایف اجتماعی دینی است. نیاکان صنفی طلبه انبیاء و اولیاء هستند که طلاب و روحانیون ادامه دهنده راه این بزرگواران محسوب می­شوند که وظیفه تبلیغ دین اسلام و هدایت مردم را برعهده دارند. طلاب و روحانیون به عنوان مُبَلِغان دین اسلام می­بایست خود شاخص ها و ملاک­های اخلاقی اسلامی را رعایت کنند که از جمله این شاخص ها و ملاک ها 1- شاخص ها و ملاک های فردی است مانند اخلاص- عمل به علم، تقوا، خوش خلقی و …، طلبگی یک زندگی شخصی و مستقل نیست و بلکه یک جایگاه اجتماعی دارد از این رو فرد طلبه می­بایست شاخص­ها و ملاک­های اجتماعی از جمله دقت در معاشرت با مردم، ساده­زیستی وضع ظاهری و … را رعایت کرده تا بتواند وظیفه تبلیغ دین را به درستی انجام دهد چرا که مردم جامعه طلاب و روحانیون را نمایندگان اسلام می­دانند. علاوه بر شاخص­ها و ملاک­های اخلاقی که طلبه می­بایست رعایت کند، آفت­ها و آسیب­هایی طلبه را در مسیر طلبگی تهدید می­کند که می­بایست با شناخت آن­ها از گرفتار شدن در آن جلوگیری کرد. این آفت­ها و آسیب­ها به دو دسته تقسیم می­شوند: 1- آفت­های فردی مانند خوب درس خواندن، نداشتن هم مباحثه قوی- کبر و غرور- بداخلاقی و … 2- آفت­های اجتماعی مانند جدایی از مردم- تجمل گرایی و اشرافیت- اشتغالات غیرطلبگی- عزلت گرایی و … که گرفتار شدن در این آفت­ها و آسیب­ها راه پرشکوه طلبگی و مسئولیت و وظیفه­ای که فرد بر عهده دارد را با خطر مواجه می­کند و جامعه را تهدید می­کند.

کلید واژه­ها: طلبه، شاخص، زیّ، آسیب، علم آموزی.

چکیده مقاله صبر و آثار آن

پژوهشگران:

زهرا بدیع الزمان – مریم عشقی

   صبر عبارت است از اثبات انگیزه ی دین در مقابل انگیزه های هوی .درآیات و روایات به صابران وعده ی اجر بی حساب و همراهی خدا داده شده است.صبر،نیمه ی ایمان،پایه ی ایمان،گنج بهشتی،راه بهشت و موجب اجر هزار شهید شمرده شده است.صبر دارای اقسامی است:صبر در مقام برخورداری وبهره مندی،صبر بر طاعات و عبادات و صبربر شداید و مصائب.صبر بر نعمت بسیار مشکل تر از اقسام دیگر است.درخصوص طاعات انسان به صبر نیا دارد.انسان با جزع و فزع و بی تابی از مقام صابران سقوط میکندولی با ئاکنش های غیر اختیاری از زمره ی صابران خارج نمی شود.برای تحصیل صبر باید انگیزه ی دین رادر مقابل انگیزه ی هوی و هوس تقئیت کرد و این امربا علم و عمل میسر می شود.

کلید واژه ها: صبر،توکل،اسلام

چکیده مقاله راه های تحکیم بنیان خانواده در آموزه های دینی

تهیه و تنظیم:آسیه توفیقی، طلبه سطح 2،کارشناسی

آن چه در عصر حاضر ذهن اندیشمندان و جامعه شناسان را به خود مشغول ساخته مسائل مربوط به خانواده است. خانواده به عنوان مهمترین کانون بشری، عنصر اساسی درتشکیل، پیشرفت و موفقیت یک جامعه و ملت است و لذا سعادت هر جامعه ای منوط به نیک بختی خانواده های آن جامعه است.

بنابراین باید هر چه بیشتر در جهت نیل به سعادتمندی آن کوشید که این مهم تنها از طریق شناسایی کامل عوامل و راه های تحکیم بنیان خانواده، امکان پذر است. خوشبختانه دین اسلام با دقت در تمام جوانب نیازهای انسان، در این مسئله هم مثل سایر موارد دیدگاهی کامل و روشنگرانه دارد. شیوه های دین آمیزه ای از شیوه های شناختی، عاطفی، و رفتاری است. هم به نیازهای مادی که توجه دارد و هم به نیازهای معنوی، هم بعد شناخت و عقلانیت را در بر می گیرد، هم بعد عاطفی و هم رفتار. بنابراین آموزه های دین هم جامع نگرند و هم واقع نگر. از جمله عواملی که در آموزه های دینی در جهت تحکیم خانواده به آن اهمیت داده شده است عبارتند از: ایمان و فضیلت، وجود عشق و محبت در بین اعضای خانواده، شناخت متقابل طرفین از یکدیگر، کنترل روابط با نامحرم، داشتن خلق نیکو و حسنه و مدارا و سازش و بسیاری از موارد دیگر است.

کلید واژه: خانواده، ازدواج، ایمان، حقوق، مسئولیت.

چکیده مقاله عوامل عزت آفرینی از دیدگاه آیات و روایات

پژوهشگر:

الهه خزائی ،طلبه سطح 2(کارشناسی)

­­­­­

عزّت در لغت به معنای نفوذ ناپذیر و سخت و مقاوم بودن و در اصطلاح به معنای آن به دو دسته است: 1- اینکه حالت مقاوم بودن در برابر بدی ها و نقایص که عزت پسندیده نام دارد 2-سخت و مقاوم بودن در برابر خوبی ها و ارزش ها که با عنوان عزّت ناپسند از آن یاد می شود عزّت در اسلام قطعاً در پرتو ارتباط با صاحب عزت مطلق خدای عزیز به دست می آید.قرآن مجید عزّت را از آن خداوندی می داند،برای مثال در آیه 8 سوره ی منافقون خداوند متعال می فرماید؛ عزت مخصوص خداوند رسول او مؤمنان است در روایات نیز در ارتباط با عزّت نفس بیاناتی از ائمه ارائه گردیده، از جمله اینکه علی(ع) تربیت شدۀ مدرسه پیامبر(ص)می فرماید: «قناعت به کم آری اما ذلّت و خواری هرگز» قرآن کریم عوامل دستیابی انسانها را در یک کلمه می داند، عبودیت و طاعت خداوند. افرادی که عزت نفس پائینی دارند آثار نامطلوبی را تجربه می کنند ماننداینکه به خود خوری گرایش می یابند و آرامش خود را تا حدودی از دست می دهند. این تحقیق در جهت رسیدن به عزّت نفس ،راهکارهایی را ارائه می دهد و نیز به توضیح مفهوم و جایگاه آن می پردازد.

کلیدواژه: نفس، عزّت،کرامت، قرآن، ذلّت

چکیده مقاله راهکارهای ارتقاء فرهنگ آزادی به زنان

پژوهشگر:افسانه معصومی، طلبه سطح2(کارشناسی)

پاییز 93

یکی از موضوعاتی که در طول تاریخ در معرض آراء و تفسیرهای گوناگون قرار گرفته و همواره دچار افراط و تفریط شده است شخصیت و جایگاه فردی، خانوادگی و اجتماعی زن است. امروزه نیز کج اندیشی ها وعدم تعادل در این باب در جوامع مختلف فراوان به چشم می خورد در این میان تنها چشمه زلال مکتب انبیاء و اوصیای الهی است که به دور از هر گونه افراط و تفریط و با تکیه بر وحی و  استمداد از خالق هستی به ترسیم جایگاه حقیقی زنان متناسب با آفرینش آنان پرداخته است.

فرهنگ اسلامی به فرهنگی می گویند که لباس اسلام به تن کرده باشد و در هر زمان و مکان و در هر شرایط مضمون و محتوای اسلامی را به نمایش بگذارد.

با بروز انقلاب اسلامی و شعار بازگشت به اسلام ناب محمدی(ص) از سوی امام خمینی احیای شخصیت زن مسلمان نیز چه در نظر و چه در عمل جلوه ای دیگر یافت. از جنبه نظری دیدگاهی می جوید در باب زن و ارزش های او در جهان امروز پدید آمدو در صحنه عمل زنان در مسائل سیاسی فرهنگی و اجتماعی پا به پای مردان و گاه مقدم بر آنان در سرنوشت جامعه نقش آفرین شدند.

این موج فرهنگی حضور و تعالی زن نه تنها در سال های پیش از انقلاب اسلامی افول نکرد بلکه در عرصه دفاع مقدس شکل کامل تری به خود گرفت و پس از آن نیز رشد فزاینده ای یافت. با این همه آفات و بلیات همواره در قالب طرح دیدگاه های متأثر از غرب و تفکرات فمینیستی از یک سو نظرات متحجرانه از سوی دیگر، این نهال نو پا را تهدید کرده و گاه آن چنان فضا را مسموم ساخته است که دیدگاه های اصیل اسلامی برای عموم جامعه به ویژه زنان مومن و انقلابی و حتی فرهیختگان و متولیان فرهنگی و اجرایی کشور نیز مشتبه شده است.

در چنین شرایطی ارائه سیمای جامع زن در اسلام مبتنی بر ساختار آفرینش او و متناسب با مقتضیات زمان و مکان، ضرروت خویش را باز می نمایاند. رهبر فرزانه آگاه و هوشیار و هدایتگر انقلاب به پاسداری از فرهنگ اسلامی پرداخته و با دقتی وصف ناشدنی تمامی جلوه های این تهاجم و غارت فرهنگی را افشا و به فراخور آن به ارائه طریق می پرداختند.

کلید واژه ها: آزادی، زنان، فرهنگ ، دین، ارتقاء.