چکیده مقاله « مقارنت افکاری مرجئه و سکولاریسم»

نوشته نجمه رضوی - مدرس حوزه و دانش آموخته سطح 3 حوزه های علمیه خواهران

فرقه مرجئه مولود وقایع سیاسی قرن دوم هجری است زمانی که عده ای از قضاوت میان علی(علیه السلام) و عثمان کنار کشیدند و قضاوت در مورد آن ها را تا قیامت به تاخیر انداختند. این فرقه که در ابتدا با رویکردی کاملا سیاسی تشکیل شد ، بعدها به ساختن مبانی کلامی برای خود مبادرت ورزید. در تفسیر ایمان به این مساله روی آورد که ایمان امری بسیط است و هیچ گناه کبیره ای انسان را از دایره ایمان خارج نمی کند و قضاوت در مورد ایمان افراد را باید تا قیامت به تاخیر انداخت. در مقابل سکولاریسم نیز مکتب فکری و سیاسی است که در قرن هفدهم میلادی به نحو جدی ظهور و بروز پیدا کرد. این مکتب با تاکید بر دنیا گرایی و اصالت بخشی به دنیا ،به جدایی دین از عرصه اجتماع و سیاست تاکید دارد، که پیامد آن افول دین و کنار گذاشتن آن از عرصه حیات اجتماعی و سیاسی انسان هاست. این مکتب دارای چندین مبنای مهم و اثر گذار است که عبارتند از : لیبرالیسم، اومانیسم، راسیونالیسم و ساینتیسم. دو تفکر ارجاء و سکولار در مبانی ، ریشه ها و پیامدها دارای اشتراکات قابل تاملی هستند.هر دو در کنار زدن دین و مفاهیم دینی از عرصه سیاسی تاکید دارند . هر دو به انسان محوری و آزادی بی حد و حدود او، به عنوان مبانی خویش پای بند هستند. هر دو به عقلانیت انسان محور،که به عدم حقیقت ثابت و عدم درک واقعی  و در نهایت به نسبی گروی منتج می شود، ملتزم هستند. پیامد هر دو تفکر که چه عامدانه و چه جاهلانه صورت پذیرد، افول دین و شریعت و کنار زدن آن از عرصه سیاسی و اجتماعی حیات بشری است.

کلید واژه ها: مرجئه،سکولاریسم،سیاست،ایمان،اومانیسم، لیبرالیسم،راسیونالیسم