تحـقـیق پـا یـانی سطـح دو (کـارشـناسـی)

سیــره سیـاسی ـ اجتـماعی امـام بـاقر(ع)

استــاد راهنـما:
سرکـار خانـم بـانشی

استاد داور:
سرکـار خانـم فـلاح زاده

پژوهشگر:
آمـنه بــازیــار

بهار89

چـکیـــده :
پنجمین امام شیعیان امام باقر (ع) درسال 57 هجری در مدینه منوره دیده به جهان گشود.در بیان فضایل و مناقب ایشان همین بس که او را شکافنده ی دانش لقـب داده اند . جابر بن عبدالله انصاری از صحابه رسول خدا (ص) مأموریت می یابد سلام رسول اکرم (ص) را به ایشان ابلاغ نماید .
خلفای زمان امام افرادی ستم پیشه و بی کفایت بودند که به دلیل ظلم و ستم برعموم جامعه و بخصوص شیعیان و عدم توانایی اداره جامعه معمولاً مدت اندکی خلافت می کردند . دوران بیست ساله امامت امام مقارن با خلافت 5 خلیفه بوده است از میان این خلفا هر چند عمربن عبدالعزیز با امام و شیعیان رفتارهای بهتری داشت ولی او نیز در هر حال غاصب خلافت بود و بر منصبی تکیه زده بود که عترت رسول خدا شایسته آن بودند از این رو می توان تلاش های او را تنها در جهت منافع بنی امیه دانست و نه خدمت به اهل بیت و شیعیان آنان . عصرامام باقر(ع) و پیش از آن مقارن با بروز چالش های فکری و فرهنگی متعدد بوده است از سویی گروه هایی برای رسیدن به اهداف خاص که مهم ترین آن مقابله با فضایل عترت بوده، مانع انتشار احادیث نبوی شده بودند و احادیث ساختگی بسیاری را در فضای فکری جامعه پرا کنده می کردند؛ و از سوی دیگر نیز فرق انحرافی گوناگونی از قبیل جبریه، قدریه، مرجئه، ناصبی ها و… با نشر عقاید انحرافی اذهان مسلمین را غبارآلود می نمودند وحقایق اسلام را واژگونه می کردند.
امام باقر در دوران امامت خود در مبارزات سیاسی ـ اجتماعی از شیوه ی مبارزه ی غیرمستقیم بهره می برد و تلاش می کرد عدم مشروعیت حکومت بنی امیه و شایستگی اهل بیت (ع) برای اداره جامعه را به شکل غیرمستقیم تبیین نماید .
مهمترین بعد مبارزات امام نیز بعد فرهنگی و تلاش در جهت تبیین حقایق اسلام ناب بوده است که درقالب های گوناگون ازقبیل بیان انحرافات و اشکالات فرق انحرافی، رویارویی با بدعت و بدعت گزاران، احیاء و گسترش فقه شیعه ، ارجاع امت به قرآن و افشای چهره ی عالم نمایان بوده است.
در نهایت خلفای ستمگر بنی امیه که وجود امام را تهدید کننده ی خلاقت خود می دیدند، فرزند رسول خدا (ص) را درسال 114 هجری به شهادت رساندند و با این عمل ناخواسته حقانیت ائمه شیعه را به اثبات رساندند.
کتابهایی که خیلی در این تحقیق کاربرد داشته اند :1. درمکتب فجر دانش ها امام باقر (ع) نوشته دکتر علی قائمی .امام باقر الگوی زندگی نوشته ی حبیب اله احمدی .امام باقر (ع) جلوه ی امامت درافق دانش نوشته احمد ترابی بوده است.
کلید واژه : سیره، سیاست، اجتماع، امام، محمد، باقر.

پایان نامه سطح دو (کارشناسی)

سیره تبلیغی پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)

استاد راهنما:

جناب آقای الله بخش بهاری سعدی

محقق:

مریم استواری

تابستان 87

چكيده

در اين پژوهش به بررسي سيره ي تبليغي پيامبر(ص) پرداخته شده است . اثر حاضر با انگيزه ي ارائه ي چيستي و چرايي تبليغ و ويژگي هاي بارز پيامبر(ص) در اين امر و در نهايت انواع شيوه هاي گفتاري و عملي نگاشته شده است .
جهت تبيين اهداف و ورود به بحث ، نخست به جاذبه هاي رفتاري پيامبر قبل از بعثت اشاره شده ؛ زيرا هر فصلي از زندگاني مردان بزرگ و رهبران اجتماع كه زعامت امتي را به عهده مي گيرند ، قابل مطالعه و درخور دقت است .
از اين رو پس از بيان برخي از ويژگي هاي پيامبر در امر تبليغ، به شناسايي و استخراج مهم ترين و جالب ترين قسمت اشاره شده است كه اختصاص به شيوه هاي تبليغي(گفتاري و عملي) پيامبر و دارا بودن نقش كليدي ايشان در نشر تعاليم و آموزه هاي ديني دارد.
بر اين اساس بايد با شناخت، معرفت و تأمل در سيره ي رسول اعظم(ص) تلاش نمود تا در درجه اول با روشن ساختن زواياي ناشناخته ي تبليغي ايشان و نزديك ساختن شخصيت خود به آن حضرت، واجد صلاحيت علمي و اخلاقي يك مبلغ شايسته گرديد، سپس با فراگيري روش و شناخت ابزارهاي مناسب و بيان كارآمد بودن اين روش ها و تأثير عميق اين شيوه ها در دوران معاصر نيز در تبليغ دين كامياب شد .
اين تحقيق از موضوعات تاريخي انتخاب شده و براي علمي بودن آن، نياز به ارائه ي سند و مدرك است، به همين خاطر از آيات قرآن و روايات وارده و كتب تاريخي استفاده شده و روش به كار برده شده در اين تحقيق كتابخانه اي است .
كليد واژگان:
- سيره
- تبليغ
- پيامبر(ص)
- موعظه
- حكمت
- جدال احسن

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

سیره اخلاقی اجتماعی
پیامبر اعظم (ص)

استاد راهنما:
سرکار خانم آبخیز

استاد داور:
سرکار خانم فلاح زاده

محقق:
اعظم سالاری

تابستان 1387

قرآن در ستایش خلق و خوی پیامبر می فرماید: «در حقیقت تو بر نیکو خلقی عظیم آراسته ای.» نیکوترین جلوۀ انسان همان جلوۀ خدایی است یعنی مظهر جلوه های الهی می شود و خلیفه و جانشین صفات الهی در روی زمین قرار می گیرد که در این هنگام نه از روی هوی و هوس سخن می گوید بلکه هر چه که می گوید و انجام می دهد تمام وحی الهی است. رسول خدا در مقام رهبری اسلام و انجام رسالت خویش با افراد و قومی از طبقات مختلف برخورد داشت. آنچه بیشتر عامل جلب و جذب آنها به سوی توحید می شد برخوردهای سازنده آن حضرت با آنها بود.
سخنان پیامبر اکرم در مقام بیان کیفیت برخورد و معاشرت با مردم بسیار است، اما آنچه انسان را به عظمت مقام معنوی آن حضرت رهنمون می گرداند، اخلاق و رفتار نیکوی خود بزرگوار در برخوردهای اجتماعی است.
رفتاری که از منبع جوشان وحی و رحمت الهی سرچشمه می گرفت و تا عمق جان انسانهای جویای حقیقت نفوذ می کند. با توجه به اهمیت این مسأله بر آن شدیم که در طول یک تحقیق مختصر به مسأله «سیره اخلاقی اجتماعی پیامبر (ص)» رفتارهای آن حضرت در اجتماع را مورد بررسی قرار دهیم و آثاری که از این رفتارهای خوب و پسندیده در پی دارد را توجه داشته باشیم و آن را در زندگی بکار گیریم. پس با تأسی به سیرۀ نبوی و تمسک به تعالیم و حیانی ایشان می بایست در احیاء اصل سیره پیامبر مجاهدت بیشتری به خرج دهیم. اگر با جدیت در این مورد عمل کنیم خیلی از مشکلات و ناهنجاری های جامعه امروز را نداریم.
تحقیق حاضر این مزیت را نسبت به سایر شخصیتهای پیشین دارد که در آن اصول کلی و شیوه های برخورد پیامبر از خانواده تا اجتماع و برخوردهای آن حضرت با مخالفان و منافقان و اهل کتاب آمده است. که با مطالعه در این برخوردهای پیامبر با جامعه آن روز بفهمیم و درک کنیم که آن بزرگوار مثلاً چه جاهایی مدارا و سازش در رفتار و کردارش با مردم بکار می گرفتند و در چه مواقعی عدم مدارا و عدم سازش و قاطعیت را ترجیح
می دادند.
تا ما هم بتوانیم در زندگی فردی و اجتماعی این موارد را تشیخص داده و آنها را در جای خود بکار گیریم.
و تحقیقهایی که در مورد سیره پیامبر انجام شده بود و بررسی گردید. بیشتر به سیره فردی و یا سیره سیاسی آن حضرت اشاره شده بود. تحقیق حاضر دارای این وضوح و روشنی در مورد سیره اخلاقی اجتماعی آن حضرت می باشد که در چهار بخش تدوین یافته است. بخش اول آن را کلیات تشکیل می دهد که شامل مواردی چون تبیین موضوع، ضرورت و اهمیت، طرح مسأله، پرسشهای تحقیق، اهداف و فواید، پیشینه تحقیق و روش و مشکلات و موانع تحقیق می باشد. بخش دوم به سیره پیامبر در خانواده که خود شامل سه فصل است فصل اول برخورد پیامبر در خانواده و ویژگی اخلاقی ایشان بیان گردیده است. در فصل دوم: برخورد پیامبر با کودکان و ارزش و احترام و شخصیت دادن به کودکان اشاره شده است در فصل سوم: سیره پیامبر با خویشان مانند صله رحم با خویشان سخن به میان آمده است.
بخش سوم: پیامبر و امت اسلامی که شامل سه فصل است.
فصل اول: پیامبر و همسایگان و اکرام کردن و همنشینی با مستضعفان و تعاون و همکاری مورد بررسی قرار می گیرد.
فصل دوم: پیامبر و صحابه و توجه داشتن به جوانان و اصل مشورت پذیری و همچنین برقراری سیمان اخوت بین انصار و مهاجرین مطالبی بیان شده است.

سیره اخلاقی امام حسین

استاد راهنما:

جناب آقای رحیمی

پژوهشگر

فاطمه مرحمت

چکیده

موضوع بحث در این پژوهش ، سیره اخلاقی امام حسین (ع) می باشد ، که اهداف مد نظر در آن معرفی شخصیت اخلاقی امام(ع) با عناوین اخلاقی فردی و اجتماعی می باشد که بعنوان الگوی عظیم و مناسب به جهانیان معرفی شود . برای بهتر شناخته شدن امام (ع) در ابتدا تعریفی از اخلاق و بررسی انواع آن ، سپس بطور گذرا زندگانی امام حسین (ع) را از ولادت تا امامت و شهادت مورد بررسی و بحث قرار داده ، آنگاه که چگونگی پرورش شخصیت امام (ع) را دانستیم به ذکر اخلاقهای ایشان بطور فردی و اجتماعی پرداخته و پس از آن به بیان منشهای اخلاقی ایشان در واقعه عاشورا که بزرگترین چهره انقلابی جهان و تاریخ و اندیشه ها است پرداخته شده :
به جهت پژوهش در این موضوع بیشتر از کتبی که زندگانی و شیوه های اخلاقی ، امامت و شهادت امام حسین (ع) را موضوع اصلی کتب خود قرار داده اند استفاده شده است . نتایجی که این تحقیق در پی دارد عبارت است از :
- داشتن الگوی عظیمی چون فرد انقلابی به مانند امام حسین (ع) راهی موثر و روشن است .
- اخلاق فرد و اجتماعی در اسلام با توجه به الگوی مناسب و صحیح صورت خواهد گرفت .
- بکار بستن خلقیات انسانی همچون بخشش ، جوانمردی و ..پایه و اساس زندگی اجتماعی و حلال بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی است .
- داشتن خلقات انسانی همچون بخشش ، جوانمردی و … پایه و اساس زندگی اجتماعی و حلال بسیاری از مشکلات فردی و اجتماعی است .
ایجاد زمینه ای برای شناخت الگوهای عظیم به مانند امام حسین (ع) به جهانیان راهی است برای گسترش خلقیات سالم و صحیح و پیشبرد اسلام .
واژگان كليدي: 1- سيره، 2- اخلاق، 3- امام، 4- حسين.

پايان نامه سطح دو(كارشناسي)

سياست هاي اميرالمومنين (عليه السلام)
در مقابل مخالفان(در زمان خلافت)

استاد راهنما :
جناب ‌آقاي يوسفعلي

تهيه كننده :
زهرا رضايي فر

1388

عثمان به دست انقلابيون به قتل رسيد . منشا انقلاب مدينه برعليه عثمان , ستمگري و كجروي عثمان ونمايندگان عثمان بود . بااينكه امام علي ازعثمان دفاع و حمايت مي كردتا شايد شورش تمام گردد وحكومت به ظاهر اسلامي ازانقلاب و آشوب رهايي بخشد , كاري ازپيش نبرد و عثمان به قتل رسيد . آنگاه كه انقلابيون عثمان رابه قتل رساندند , امام علي راتحت فشارقرار دادندكه بايد بركرسي خلافت تكيه زند ! وكشتي طوفان زده جامعه ي اسلامي راناخدايي كند . پس ازآن امام خلافت مسلمين رابا شرايطي پذيرفتند . ايشان افرادصالح و شايسته را درمقام هاي حساس قرارداد , وعاملان عثمان درايالت ها راعزل كرد , كه دربين آنها مروان بن حكم و معاويه بن ابوسفيان نيز ازمقامشان عزل شدند . امام علي بيت المال رابه طورمساوي بين مسلمانان اعم ازعرب وعجم , سياه وسفيد , … تقسيم كرد .
گروهي ازبه خلافت رسيدن امام علي ناراضي بودند . اين افراد يامانند طلحه و زبير, دستشان ازرياست قطع گرديده بود و حتي در حكومت امام براي پست هاي كوچك هم انتخاب نشده بودند ويا امثال عايشه ,كه مي ديدند امام ازآن افرادي نيست كه درآمد عمومي مسلمانان رابيهوده خرج نمايد , ازگوشه وكنارفرار كردند وراه مكه رادرپيش گرفتند تا دورازمركزحكومت اسلامي زمينه كارشكني هاي خود راعليه حكومت مركزي فراهم سازند و بدين وسيله به مقاصد خود برسند و امام راناگزير سازند كه خواسته هايشان رابرآورد و يااينكه آن حضرت راازمقام خلافت بركنارسازند
طلحه وزبير و عايشه باتحريك , عليه عثمان , اورابه قتل رسانيدند و معاويه كه مامورشد براي عثمان كمك جنگي و مالي بفرستد و اوراازحمله انقلابيون حفظ كند ,كوتاهي كرد و اورابابي اعتنايي خود به قتل رسانيد . ولي پس ازقتل عثمان به بهانه خونخواهي عثمان درمقابل امام علي قرارگرفتند و زمينه پيدايش جنگ هاي جمل و صفين رافراهم كردند !!
اميرالمومنين درمدت خلافت پنج ساله خود , باسه گروه مخالف روبرو شد . يك گروه ناكثين بودند كه بعدازبيعت با حضرت , بيعتشان راشكستند و گروه دوم قاسطين كه سردسته آنها معاويه بود . معاويه درشام حكومت مستقل وسلطنتي به راه انداخته بود , ازقتل عثمان استفاده كرد وبه خونخواهي عثمان به پاخاست و بااميرالمومنين به نبرد پرداخت . درحالي كه جنگ صفين مي رفت تا ريشه معاويه را براي هميشه ازبين ببرد و اثري ازاوباقي نماند , باحيله و فريب , جنگ رابه نفع خود تمام كردند . نه تنها جنگ به نفع معاويه وسپاه او تمام شد بلكه باعث به وجودآمدن گروه سوم ازمخالفان حضرت علي شد , كه اين گروه بعدها به نام خوارج شناخته شدند . امام علي باهركدام ازاين سه گروه برخورد وروش هايي اعمال مي كرد و سعي ايشان براي هدايت يافتن و بازگشت آنها به راه صحيح بود كه درمورد برخي ازآنها موثر واقع نشد .

این پایان¬نامه شامل پنج بخش می¬باشد:
بخش اول: کلیات، بخش دوم: نگاهی گذرا به عصر خلافت امیرالمؤمنین (ع)، فصل اول: بی-عدالتی و ظلم¬ها زمینه بیعت با حضرت علی (ع) ، فصل دوم: چگونگی بیعت با حضرت علی (ع)، فصل سوم: بیعت با حضرت علی(ع) منشأ پیدایش مخالفین، بخش سوم: سیاست¬های امام علی (ع)، در مقابل ناکثین، فصل اول: ماهیت ناکثین، فصل دوم: عدالت پیدایش ناکثین، فصل سوم: روش¬های برخورد امام علی (ع) با ناکثین، بخش چهارم: سیاست¬های امام علی (ع)، در مقابل قاسطین، فصل اول: ماهیت قاسطین، فصل دوم: علت پیدایش قاسطین، فصل سوم: روش¬های برخورد امام علی (ع) با قاسطین، بخش پنجم: سیاست¬های امام علی (ع) در مقابل مارقین، فصل اول: ماهیت مارقین، فصل دوم: علت پیدایش مارقین، فصل سوم: روش¬های برخورد امام علی(ع) با مارقین.