حوزه علمیه الزهرا (س) شیراز
شهرستان شیراز
پایان نامه سطح 2 (کارشناسی)

موضوع:
عوامل پيشرفت و سقوط جوامع از منظر دين

استاد راهنما:
سركار خانم بانشي

استاد داور:
جناب آقاي طلعتي

تهیه و تنظیم:
مريم تعبدي

بهار 92

چكيده
جامعه عبارت است از مجموعه اي از انسان ها كه داراي حكومت سياسي مشتركي بوده و در يك فرهنگ مشترك سهيم باشند. از ديدگاه قرآن كريم جوامع بشري داراي مراحل گوناگوني از سقوط و انحطاط يا پيشرفت و تعالي هستند. جامعه شناسان نيز براي اقوام و تمدن ها فراز و فرود و مرگ و زندگي قائل اند. شناخت عوامل گوناگوني كه بر پيشرفت و تعالي جوامع تأثير گذارند يا موجبات هلاكت و مرگ امت ها را فراهم مي سازند؛ مي توانند باعث دوري آنان از عوامل سقوط و قرار گرفتن آنان در مسير پيشرفت باشند. به طور كلي عزت طلبي امري فطري است كه انسان ها ذاتاً به آن گرايش دارند و خواستار كمال و پيشرفت در سطح فردي و اجتماعي هستند. اسلام نيز همواره مسلمانان را به عزت طلبي و خودداري از ذلت در برابر ديگران دعوت كرده است. مهم ترين شاخصه هاي جامعه پيشرفته شامل بالا بودن سطح آگاهي هاي عمومي، بالا بودن ميزان مشاركت مردم در فعاليت هاي سياسي – اجتماعي، نظارت ملي و همگاني، قانون مداري، انتشارات و مطبوعات و . . . مي باشد. مهم ترين عوامل تأثيرگذار بر پيشرفت و تعالي جوامع شامل :‌ خودسازي، مديريت صحيح و كارآمد، بهره مندي جامعه از رهبر صالح، عمل به قانون و تبعيض قائل نشدن در اجراي آن، رعايت انضباط فردي و اجتماعي، رعايت عدالت، وحدت، وجود سيستم اقتصادي سالم و كارآمد، دشمن شناسي و غافل نشدن از دشمن و . . . مي باشد. مهم ترين عوامل مؤثر در هلاكت و سقوط جوامع نيز شامل پيروي از هواي نفس، تفرقه و اختلاف دروني، نفوذ انديشه هاي بيگانه در جامعه، گسترش نفاق، سستي و كاهلي، دنياطلبي، اسراف و . . . مي باشد.
واژگان كليدي :‌ جامعه، پيشرفت، تعالي، سقوط، انحطاط.

مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران
مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
بصیرت از دیدگاه اسلام

استاد راهنما
سرکار خانم بانشی

استاد داور
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
زهرا اسفندیاری

بهار 92

چكيده
توجه به شرايط فعلي جوامع اسلامي، ضرورت طرح موضوع بصيرت را كاملاً روشن مي كند. يكي از بزرگ ترين مشكلات مسلمانان در عصر حاضر ناآگاهي از شرايط زمان است كه سبب شده جوامع مسلمانان در جهل و بي خبري به سر برند. بصيرت، مرتبه اي است كه شخص بتواند آن چه را يافته، تجزيه كرده و با اطلاعات دروني خود تطبيق دهد و نهايتاً به يك نتيجه گيري منطقي و درست برسد، بعد از اين است كه مي تواند نسبت به آن چه ديده است، واكنشي سازنده و مثبت بروز دهد و بازتاب رفتاري معرفت را به ظهور برساند. اقسام بصيرت از حيث حوزه كاربرد عبارتند از :‌ بصيرت فردي، بصيرت اجتماعي، بصيرت سياسي، بصيرت فرهنگي، بصيرت اقتصادي، بصيرت علمي. از جمله فوايد بصيرت كه در آيات و روايات نيز به آن اشاره شده شامل موارد زير است :‌ جبهه شناسي، تشخيص راه در غبارآلودگي راه، دوست شناسي، دشمن شناسي، بهره مندي از قدرت تحليل سياسي و . . . عوامل و علل گوناگوني در رشد قوه ي بصيرت در انسان نقش دارند كه مهم ترين آن ها شامل موارد زير است :‌
تفقه در دين، تفكر، عقل، عبرت آموزي، گفتگو با نخبگان و خواص بيدار، تقوا، ياد خدا و . . . از جمله موانع بصيرت شامل جهل، عدم اخلاص، غفلت، تعصب، غرض و پيش داوري، كينه و هوا پرستي و دنيا گرايي است. به طور مسلم، نبود بصيرت، زمينه ي بروز فتنه را فراهم مي كند. مقصود از فتنه، آن آشوب و بي نظمي است كه از راه ستمگري براي مردم باز شود و زيانش به همه كس مي رسد. از جمله بسترهاي بروز فتنه، پايين بودن دانش و آگاهي مردم، جهل، نفوذ انديشه هاي بيگانه و روابط ناسالم اداري و حكومتي مي باشد.از وظايف دولت اسلامي، مقاومت در برابر خواسته هاي نامشروع فتنه گران، تقويت معرفت و ايمان مردم و پيشگيري از نفوذ بيگانگان در بدنه ي دولت است. يكي ديگر از نتايج فقدان بصيرت، گسترش نفاق در جامعه است. خطر نفاق از خطر كفر خيلي بيش تر و افزون تر است، براي اين كه نفاق همان كفر است ولي در زير پرده ي كفرِ در زيرِ پرده است.
كليد واژگان :‌ دين، فتنه، نفاق، عبرت، باطل.

مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

رزق و روزي در آيات و روايات

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

استاد راهنما
سركار خانم فتحي

پژوهشگر
زهرا طهراني

تابستان 1388

چکیده

رازقیت خداوندی در سراسر عالم آفرینش ساری و جاریست حیات همه موجودات ، پرورش، رشد ونمو آنها به این صفت وجودی بازگشت دارد .
رازقیت خداوندی در مورد انسان به طریقی ، زیبا ،حلال و با واسطه یک سری علل و عوامل قرار داده شده است .تلاش وکوشش صحیح باعث کسب روزی حلال و رعایت دستورات خداوندی همچون شکر و سپاس ، نعمت ، تقوا پیشگی ، سحر خیزی و…. باعث افزایش رزق باطنی و تنظیم کننده رزق ظاهری می گردد و نتیجه این رزق در زندگی : فرزند صالح ، اجابت دعا ، نورانی شدن دل و جان ، توفیق هدایت دیگران و…….. است . ودر مقابل درآمد های حرام ، کفران نعمت ، گناه و بی پروایی از عوامل کاهش رزق و روزی است . اثر و نتیجه آن : قساوت قلب ، ملعون ملائکه واقع شدن ، مانع اجابت دعا و…..میگردد .
انسانی که به خاطر حرص و ولع و ترس از فقر در کسب روزی شتاب کرده و از طریق حرام کسب می نماید از رزق و روزی حلال آنها کاسته می شود . در کسب روزی ، دعا در طلب آن در کنار کار و کوشش در جهت کسب آن قرار می گیرد و رزق و روزی حلال از مهمترین عواملیست که باعث هدایت ورسیدن به لقاء خداوندی وتقرب به آن منبع خیر می باشد که مهمترین راهنما در این مسیر قرآن کریم سخنان گرانبهای اهل بیت علیهم السلام می باشد که در این پژوهش مورد بررسی قرار می گیرد .
این پژوهش به روش کاربردی ، همبستگی ، کتابخانه ایی صورت گرفته است گامی در جهت ارتقاء معرفت انسان نسبت به خداوند قرار گیرد .
واژگان کلیدی : رزق و روزی ، رازق ، رزّاق ، رحمت ، نعمت ، حلال ، حرام ، عام ، خاص ، در آمد .

مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران
مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
دعاهای پیامبران علیهم السلام در قرآن

استاد راهنما
سرکارخانم طهرانی

استاد داور
جناب آقای طلعتی

پژوهشگر
فاطمه هادیان

شهریور1392

چكيده
دعا از ريشه (دعو) و به معناي طلب ياري ، خواهاني و رغبت به سوي خداوند است و از نگاه اهل شرع به درخواست عنايت و فضل از خداوند و اظهار نيازمندي به درگاه احديت است . براي دعا انواع و اقسام متعددي از جمله: مأثور و غير مأثور ذكر شده است. در قرآن کریم آیات بسیاری در اهمیت و فضیلت دعا آمده است. دعا در قرآن عبادت محسوب شده و کسی که از آن روی برمی گرداند عذاب جهنّم شامل او می شود. هم چنین روایات زیادی درباره ی فضیلت دعا گفته شده است. از دعا در احادیث، نور آسمانها و زمین، سلاح انبیاء و… یاد شده است.
برای دعا کردن مراحلی است که بايدقدم به قدم طی شود. دعا کننده باید در دعا تمرکز و حضور داشته باشد و در کنار دعا کردن، حرکت و تلاش کند و هم چنین جایگاه ضعف و ناتوانی خود را در دعا نسبت به خداوند در نظر داشته باشد.
درباره ی اهداف و چرایی دعا می توان گفت که انسانها برای دعا کردن مهم ترین هدفی که دارند اجابت درخواست آنان است چرا که انسان ذاتاً فقیر و محدود است و فطرتاً به دنبال خداوند و خواندن اوست.
در آیات و روایات برای دعا کردن آداب گوناگونی ذکر گردیده است از جمله دعا کردن پیامبران در پنهانی، بالابردن دست ها هنگام دعا، گریه و تباکی و…
هم چنین در استجابت دعا شرایط خاصی نیز دخیل می باشد هم چون توبه و استغفار، پاکی از مظالم و حق الناس، رعایت زمان و مکان مناسب و… که با تعمّق در آنها و عمل کردن به آن موارد دعای مورد نظر به استجابت نزدیک می شود و غافل شدن و عمل نکردن به آنها مانع استجابت یا باعث تأخیر در اجابت می شود.
و البته گاهی توجه کافی به آداب و شرایط دعا صورت می گیرد ولی خداوند بنا به حکمت و علم خویش یا دوست داشتن صدای بنده ، دعا را در زمان مناسب به اجابت می رساند.
با دقت نظر در آيات قران كريم، اين مطلب دريافته مي شود كه تعداد زيادي از آيات قرآن شامل دعا و خصوصاً دعاهای پیامبران است. دعاهایی مانند طلب شرح صدر و گویایی زبان از حضرت موسی-علیه السلام-، ورود و خروج صادقانه از حضرت محمد- صلی الله علیه و آله و سلم- و… که شامل معانی و مفاهیم والا و معرفت بخش است که در نتیجه، بر پیشرفت تمام جنبه های زندگی انسان اثرهای مثبتی هم چون دفع بلا، هدایت و توفیق انسان، خشوع به درگاه الهی و… می گذارد.
كليد واژه ها: ادب ،دعا، استجابت.

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

حوزه علميه الزهرا(عليها السلام)
شهرستان شيراز

دعا
از دیدگاه آیات و روایات

استاد راهنما:
سرکار خانم آبخیز

محقق:
لیلا کیانی
زمستان 1386

چکیده:

در اين پژوهش به بررسي مسأله «دعا از ديدگاه آيات و روايات» پرداخته شده است. دعا صحبت عاشقانه با معبود بي نياز است. حقيقت دعا چيزي جز نزديكي به او نيست. در كتاب و سنت از دعا به عنوان عبادت ياد شده است. در واقع فلسفه دعا، فوايد و آثار دنيوي و اخروي دعا، آداب قبل، همراه و بعد از دعا، اقسام دعاهايي كه در قرآن آمده است، اسباب تسريع در استجابت دعا، موانع استجابت دعا و دعاهايي كه از بعضي از افراد در بعضي حالات خيلي زود به استجابت مي رسد از جمله اهداف انتخاب اين موضوع به شمار مي رود.
دعا انسان را از تاريكي نجات مي دهد و به رستگاري مي رساند. مغز عبادت و برترين عبادت دعاست، قضاي حتمي و بلا را مي توان با دعا برگرداند.
منابع مهمي كه در اين پژوهش به كار رفته است: بحارالانوار تأليف محمد باقر مجلسي، آيين بندگي و نيايش تأليف احمد بن فهد حلي، اصول كافي تأليف محمد بن يعقوب بن اسحاق رازي كليني، تفسير الميزان تأليف محمد حسين طباطبائي، ميزان الحكمه تأليف محمد مهدي ري شهري، دعا عامل پيشرفت يا ركود تأليف محمد مصطفوي كرماني دعا و توسل تأليف سيدعلي محمد دستغيب مي باشد و روش كار نيز به صورت فيش برداري و روش كتابخانه اي مي باشد.
در كل نتايجي كه از مطالعه ي اين تحقيق به دست مي آيد اين است كه:
دعا شرايطي دارد و بي مقدمه و بدون شرايطي كه مقدمه دعاست نمي توان به اجابت آن رسيد دعا را بايد با نام و مدح و ثناي خداوند، صلوات، توبه و انابه، تضرع و ابتهال شروع كرد و با صلوات به پايان رساند.
براي اينكه احتمال اجابت دعا و سرعت برآورده شدن آن را بيشتر كنيم بايد به مكان ها و زمان هايي كه در روايات، در زمينه ي دعا به آنها سفارش شده، توجه كنيم.
شرايط و موانع دعا نيز در اجابت يا عدم اجابت دعا تأثير بسزایي دارد. با ايجاد شرايط و رفع موانع دعا مي توانيم به مستجاب شدن دعاي خود اميدوارتر باشيم.
هنگامي كه دعا مستجاب شد مواظب باشيم كه غرور به سراغمان نيايد و اگر دعا مستجاب نشد مأيوس نشويم و بدانيم كه خداوند مصلحت بندگانش را بهتر از خود آنها
مي داند و توجه داشته باشيم كه هيچ گاه دعا كردن را فراموش نكنيم تا به موقع نياز و دعا كردن، خداوند و ملائكه بيگانه به صدايمان باشند و صدايمان را نشنوند.
اگر انسان از شرايطي كه لازمه دعا كردن است بي اطلاع باشد و آن شرايط را رعايت نكند و در ضمن به مقصود و مطلوب خود در دعا نايل نشود ممكن است بر اثر عدم وصول به مقصدش باعث نوعي بدبيني و عدم اعتماد نسبت به خداوند شود.
پس با رعايت كردن شرايط دعا مي توان به استجابت دعا اميدوارتر بود و به بركات و لذائذ مناجات و ارتباط با خدا رسيد.
واژگان كليدي: دعا، استغاثه، شرايط، موانع، مناجات، حاجت، استجابت، مستجاب، نياز، عبادت