احکام حکومتی و مصلحت

استاد راهنما : حجت الاسلام رحیمی

نرجس خاتون عرب پور

تابستان 87

چكيده

موضوع بحث در اين پژوهش ، احكام حكومتي و مصلحت مي باشد و اهداف مورد نظر در آن معرفي حكومت اسلامي به عنوان بهترين شيوه ي حكومت و بررسي احكام حكومتي به عنوان يكي از وظايف و اختيارات ولي فقيه در جامعه ي اسلامي مي باشد كه باعث حفظ كيان اسلام خواهد شد. براي تبيين اين اهداف ناگزير از تعريف حكومت و همچنين بررسي انواع آن و سپس رسيدن به حكومت اسلامي به عنوان بهترين نوع حكومت و معرفي كردن ولي فقيه به عنوان تنها گزينه اي كه اسلام به منظور رهبري جامعه ي اسلامي در زمان غيبت ائمه ي هدي (عليهم السلام) در نظر گرفته است . و پس از آن به بيان وظايف و اختيارات ايشان پرداخته شده است كه صدور حكم حكومتي در مواقع نياز به عنوان يكي از وظايف مهم ولي فقيه شمرده شده است .
تعريف حكم حكومتي و تفاوت آن با فتوا و ديگر احكام اسلامي همچنين رابطه ي حكم حكومتي با مصلحت و مفهوم آن يكي ديگر از موضوعات مورد بحث در اين پژوهش مي باشد و در آخر از مجمع تشخيص مصحلحت به عنوان نهادي كه مصلحت صدور احكام را تشخيص مي دهد و در اين امر مهم ولي فقيه زمان را ياري مي دهد سخن به ميان آورده شده است .
جهت پژوهش در اين موضوع بيشتر از كتب فقهي و كتبي كه در رابطه با ولي فقيه و وظايف و اختيارات ايشان بحث نموده است استفاده شده است نتايجي كه اين تحقيق در پي دارد عبارت است از:
1- حكومت اسلامي بهترين شيوه ي حكومت است .
2- بهترين زمامدار در قرآن و روايات ولي فقيه جامع الشرايط مي باشد .
3- حكم حكومتي نوعي از احكام اسلامي است كه متفاوت با فتواست .
4- مصلحت نظام مهمترين عامل در صدور احكام حكومتي است .
5- مجمع تشخيص مصلحت نظام به عنوان يك نهاد حكومتي مصلحت هاي زمان را تشخيص و در صدور حكم حكومتي مشاور ولي فقيه است .
واژگان كليدي:
1- حكومت، 2- ولي فقيه، 3- حكم، 4- فتوا، 5- حكم اوليه، 6- حكم ثانويه، 7- مصلحت.