تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

شگفتي هاي خلقت انسان و حيوان در نهج البلاغه

استاد راهنما
سركار خانم غفارنيا

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

پژوهشگر
زينب بابايي

پاييز 1388

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی شگفتی هایی از خلقت انسان و برخی از حشرات و پرندگان از قبیل، طاووس، خفاش، ملخ و مورچه با محوریت نهج البلاغه کلام امام علی (ع) نوشته شده است، بدین وسیله علاوه بر نشان دادن موقعیت علمی امام علی (ع) در زمینه های مختلف، به معرفی آیات و نشانه های قدرت، حکمت و تدبیر خداوندی در نظم و اتقان و هماهنگی موجود در این مخلوقات پرداخته است؛ معرف وجود خالقی که با درایت و حکیم و عالم باشد. چرا که شناخت خداوند از طریق شناخت مخلوقات و ممکن است امام علی (ع) در یادکرد عظمت خداوند: «از ملکوت قدرتش و شگفتی هایی که آثار حکمتش گویای آن هاست و اعتراف نیازمندانه خلایق به این که او به نگهداشت قدرتش آن ها را نگه داشته است چیزهایی به ما نشان داد که ما را به ضرورت وجود برهان بر شناختش راهنمایی کرد، و نوآوری هایی که آثار صنعت او و نشانه های حکمت او به وجود آورده اند، نمایان گشت. از این رو هرآنچه آفریده حجت و دلیل بر وجود او شده است گرچه آفریده ای گنگ باشد. حجت او با تدبیر، گویاست و دلالتش بر پدیدآورنده، برپاست.
بدین جهت پژوهش حاضر وسیله ای خواهد بود برای رسیدن به این شناخت آن هم شناختی که از کلام امام علی (ع) حاصل خواهد شد.
حضرت علوم گسترده ای را از راه های عقلی، تجربی، وحی به صورت غیرمستقیم کسب کرده اند و در کلامشان به این علوم اشاره نموده اند، علومی که می توان بیانگر قانون های ثابت و منظمی در جهان باشد و نشان دهنده ی قانونگذاری قانونمند و حکیم و عالم باشد، این علوم عبارتند از:
انسان شناسی چه از نظر روحی با بیان کمالات روحی و چه از نظر جسمی با بیان ساختار فیزیکی انسان از بدو خلقت و بدو تولد، علوم شناسایی محیط جانوران و گیاهان (بیولوژی) و شناخت عملکرد فیزیکی اندام (فیزیولوژی) و … همچنین علوم زیست شناسی و جانورشناسی با بیان ویژگی های خفاش به صورت کاملاً موشکافانه از فیزیک بدن او و خصلت های خاص آن، همچنین طاووس با سخن راندن و توصیف زیبایی های او از بال ها، اندام، سر و گردن و چگونگی تولید مثل او، گفتن از مورچه، چگونگی کسب روزی و چگونگی ساختار بدن او، از ملخ با بیان ساختمان بدنی او، تاثیرش بر طبیعت و چگونگی تولید مثل.
لذا مطالب این پژوهش با استفاده از کتب شرح نهج البلاغه که به صورت کلی و اختصاصی به این امر پرداخته بودن و همچنین کتب روائی، کتبی که پیرامون موضوع پژوهش مطالبی را در بر داشتند، به صورت جمع آوری مطالب در خصوص موضوع پایان نامه و سازماندهی آن ها جهت رسیدن به هدف پایان نامه تدوین شده است.
واژگان کلیدی: انسان، کمالات، حیوان، جسم، روح، شناخت، شگفتی، خلق، خلقت، جنین، خفاش، طاووس، ملخ و مورچه.

تحقيق پايانی سطح دو (كارشناسي)

سیمای دنیا در نهج البلاغه

استاد راهنما
سرکار خانم فلاح زاده

استاد داور:
جناب آقای یزدانی

تهیه و تنظیم:
زینب عطاء الهی

پاییز 1389

چکیده

آنچه پیش روست بحثی پیرامون دنیا در نهج البلاغه است. اولین مطلبی که در این گفتار مورد توجه است اینست که آیا نهج البلاغه در باره دنیا مباحثی مطرح نموده است یا نه؟
با نگرش در نهج البلاغه بدست می آید که امام علی(ع) به مناسبت های گوناگون از دنیا و ویژگی های آن سخن گفته است. شاید کمتر متنی یافت شود که این مقدار به دنیا پرداخته و خصوصیات آن را بر شمرده باشد و تعبیر گروهی از بزرگان چنین بوده است که نهج البلاغه کتاب دنیا شناسی است.
در نهج البلاغه دو گونه خطاب نسبت به دنیا وجود دارد. امام در جائی دنیا را می ستاید و در جای دیگر آنرا نکوهش می کند. ستایش و مذمت از دنیا به نحوه نگرش افراد به آن بستگی دارد. بسیاری از انسانها در اثر غفلت، دنیا را هدف زندگی خود قرار داده و به آن دل می بندند و از هدف نهائی که هدف خلقت است باز می مانند بهمین خاطر امام علی (ع) بحث دنیا راگسترده و کامل بیان کرده اند.
در این نوشتار، به حقیقت دنیا، اقسام دنیا و ویژگی های آن و پیامدهای دنیا پرستی و راه های مبارزه با آن از دیدگاه امام علی (ع) بحث شده است. دنیا از دنو گرفته شده به معنی نزدیکتر اما حقیقت دنیا عبارتست از همین زمین و آنچه بر روی آنست از کوه ها و درختان گرفته تا دریاها و آدمیان.
دنیا در نهج البلاغه به عنوان وسیله و مقدمه رسیدن به آخرت، محل جمع آوری توشه معرفی شده است به دو قسم ممدوح و مذموم معرفی می شود. دنیای پسندیده امام علی(ع) آنست که وسیله ای باشد برای رسیدن به هدف اصلی و آن رسیدن به قرب الی الله است اما مذموم آنست که دنیا را اصل قرار داده و برای بدست آوردن آن از هیچ راهی دریغ نکند.
از ویژگی های دنیای مذموم می توان به فریبندگی آن، فناپذیری و بی اعتباری آن اشاره کرد که ره آوردهای شومی در پی دارد که برای مبارزه کردن با این نوع دنیا باید همواره یاد خدا، یاد مرگ و درس و عبرت گرفتن از گذشتگان و مبارزه با نفس و خودسازی در پیش گرفت تا بتوان از این دنیای فانی سربلند بیرون آمد.
واژگان کلیدی: دنیا، دنیا دون، دنیا طلب، دنیاپرست، مذموم، ممدوح، دهر، عاجله، آخرت.

تحقيق پاياني سطح دو (كارشناسي)

آسمان و زمین در نهج البلاغه

استاد راهنما
سركار خانم غفارنیا

استاد داور
سركار خانم فلاح زاده

پژوهشگر
نجمه زینت پرست

تابستان 1389

چكيده

جهان سراسر داراي واقعيت هاي ثابت و جاودانه است. اين واقعيت ها با علم و كلام علي (ع) براي اهل تحقيق راهي روشن به سوي فهم دقيق آفرينش است.
علي (ع) از طريق كانال وحي و ارتباط با پيامبر (ص) به همه علوم و فنون و آگاهي هاي ضروري دست يافت.
هستي نمونه هاي بارزي از لطافت صنعت گري و قدرت عظيم صانع مي باشد، يكي از نمونه هايي كه حضرت به آن اشاره كردند و به اثبات تدبير و يگانگي پرودگار پرداختند زمين و آسمان بود.
از قدرت و جبروت و لطيف صنعت بديع خداوند اين بود كه از آب درياي پر امواج و متراكم و متلاطم كه از امواجش سخت به هم، مي خورند، موجود جامدي آفريد و سپس طبقاتي از آن خلق كرد و بعد از پيوستگي، آنها را از هم گشود و هفت آسمان را به وجود آورد.
خورشيد را نشانه روشني بخش روز، ماه را نوري محو وكم رنگ براي زدودن شدت تيرگي شب قرار داد و آنها را در مسيرشان به حركت درآورد، و مقدار سير آنها را در مراحلي كه بايد بپيمايند معين فرمود، تا شب و روز را بدين وسيله از هم جدا سازد و عدد سال ها و زمان معلوم گردد. سپس در فضاي آسمان ها، فلك ها را آفريد، و آنچه زينت بخش آن بود از ستارگان مخفي و كم نور ستارگان پر نور را در آن جايگزين ساخت و استراق سمع كنندگان را با شهاب هاي ثاقب تيرباران نمود و همه آسمان ها را به تسخير خود درآورد.
در عالم آفرينش پيش از آن كه انسان قدم به عرصه حيات بگذارد و تمام وسايل زندگي او را فراهم ساخت. زميني را كه در پيدايش به صورت كره اي از مواد داغ و نيمه مذاب بود به تدريج سرد و آرام ساخته و از حركات ناموزونش به وسيله كوه ها جلوگيري نمود و بر سطح آن آب ها را كه مايه حيات اند روان ساخت. ابرها را مأموريت آبياري نقاط مرتفع بخشيد. انواع گياهان را كه براي تغذيه انسان ها و حيواناتي كه در خدمت انسان اند لازم بود، به وجود آورد و حتي براي تلطيف روح آدمي زمين را به انواع زيورها از گلها و شكوفه ها آراست.
اين نوشتار با هدف بيان ويژگي هاي زمين و آسمان در نهج البلاغه در چهار بخش تنظيم شده است.
بخش دوم علم علوي و آفرينش، بخش سوم شگفتي هاي آفرينش آسمان بخش چهارم شگفتي هاي آفرينش زمين مي باشد.
كليد واژه: آفرينش، الارض، جبال، دريا، گياه، سماء، نجم، منظومه شمسي، كهكشان

مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز
تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع
عدالت اقتصادی از منظر اسلام

استاد راهنما
آقای مقامی

استاد داور
خانم فلاح زاده

پژوهشگر
سوری احمدیان

« لَقَد أرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیَّناتِ وَ أنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ و المیزانَ لِیَقُومَ النّاسُ بِالقِسطِ …». خداوند در قرآن کریم هدف از ارسال انبیاء و نزول کتب آسمانی را برقراری عدالت، که بخشی از آن عدالت اقتصادی است، بیان می‏کند.
از این رو با توجه به اهمیت اصل «عدالت» و از جمله عدالت اقتصادی در اندیشه اسلامی و با نظر به این که منشأ بسیاری از نابسامانی‏های اجتماعی تبعیض‏های ناروا در عرصه‏های گوناگون اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی می‏باشد. و تبعیض در عرصه‏های یاد شده سبب محرومیت قشر عظیمی از جامعه و ممتاز و متمول شدن گروه اندک می‏گردد و پی آمد آن تضییع حقوق گروه اول و حرکت به سوی چالشگری و دو قطبی شدن جامعه است، و ریشۀ بسیاری از ناهنجاری‏های اجتماعی را مانند ناهنجاری به مقررات اجتماعی، بزهکاری، رشوه، اختلاس، سرقت و … را می‏توان در این تبعیض‏ها جستجو نمود لذا آن چه موجب دگرگونی و اصلاح عمیق این فرایند می‏گردد، استقرار عدالت اجتماعی با ابعاد مختلف آن و به خصوص استقرار عدالت اقتصادی و ساماندهی زندگی مردم می‏باشد.
اسلام در راستای تحقق عدالت اقتصادی و به تبع آن تحقق عدالت اجتماعی، کاهش فقر و ثروت، مبارزه اصولی با عقب ماندگی، تحولات فرهنگی اساسی در فکر و ساخت اقتصادی جامعه، مبارزه با قدرت طلبی و برتری جویی، ایجاد انسجام اجتماعی و افزایش روح دگر دوستی و احترام به انسان و ارجگذاری نسبت به حقوق او، مکانیسم‏هایی را در قانون مندی‏ها و فرهنگ دین نهاده است، که رعایت آنها نوید بخش جامعه آرمانی دین است. جامعه‏ای کمال یافته و سعادتمند و به دور از هر ظلم و تبعیضی.
آن چه در این نوشتار یادآوری می‏شود، علل و عوامل بی عدالتی اقتصادی و راه کارهای روشن و محسوس و کلی است که به طور مستقیم با پدیده عدالت اقتصادی و به تبع آن با پدیده عدالت اجتماعی در رابطه است و به عینیت یافتن آن در جامعه می انجامد، تا از این رهگذر با عواملی چون احتکار، ربا، کم فروشی، گران فروشی، مشاغل فاسد و مخرب، مالکیت‏های خصوصی نامحدود و عواملی از این قبیل که منجر به بی عدالتی اقتصای می‏شود مبارزه شود و در مقابل فرهنگ وقف، انفاق، صدقه، خمس و زکات و دیگر حقوق مالی و فرهنگ‏هایی از این قبیل که منجر به استقرار عدالت اقتصادی در جامعه می‏شود نهادینه شود.
لازم به ذکر است که این راهکارها با اقتباس از آیات قرآن و روایات ائمه معصومین- علیهم السلام- به ویژه کلام امیرالمؤمنین- علیه السلام ـ در کتاب گرانسنگ نهج البلاغه جمع آوری شده و مورد بحث و بررسی قرار می‏گیرد.
تحقیق حاضر در پنج بخش تدوین شده است که عبارتند از:
بخش اول با عنوان کلیات؛ که شامل مواردی چون تبیین موضوع، ضرورت و اهمیت موضوع، طرح مسأله و پرسش‏های تحقیق، فواید و اهداف تحقیق، پیشینه و سابقه موضوع، تعریف مفاهیم و اصطلاحات کلیدی، روش تحقیق، مشکلات و موانع تحقیق می‏باشد.
بخش دوم با عنوان مفاهیم و ضرورت‏ها؛ که شامل دو فصل می‏باشد: در فصل اول به بیان مفاهیم لغوی و اصطلاحی عدالت، مفهوم ظلم و قسط و اقسام عدالت پرداخته شده و در فصل دوم جایگاه عدالت اقتصادی در قرآن و سنت بررسی شده است.
بخش سوم با عنوان عدالت اقتصادی و عوامل بی عدالتی اقتصادی؛ شامل دو فصل می‏باشد: در فصل اول اهداف اقتصادی اسلام و اهداف عدالت اقتصادی بیان شده است و در فصل دوم به عوامل بی عدالتی اقتصادی اشاره شده است.
بخش چهارم با عنوان سیاست‏های عمومی‏تحقق عدالت اقتصادی؛ شامل دو فصل می‏باشد: فصل اول وظایف مردم در تحقق عدالت اقتصادی را بیان می‏کند و فصل دوم وظایف دولت را در تحقق عدالت اقتصادی بیان می‏کند.
بخش پنجم با عنوان سیاست‏های تخصصی تحقق عدالت اقتصادی؛ نیز شامل دو فصل می‏باشد: در فصل اول راهکارهای ایجاد توازن اقتصادی به عنوان اولین سیاست تخصصی جهت تحقق عدالت اقتصادی ارائه شده است و در فصل دوم به تشریح عامل تکافل اجتماعی به عنوان دومین سیاست تخصصی عدالت اقتصادی پرداخته شده است.
امید است که این نوشتار بتواند راهگشای برخی از مشکلات و موانع اجرای عدالت اقتصادی در جامعه اسلامی و به طور کلی در جوامع بشری گردد.

تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

موضوع:
ضرورت وحدت جوامع اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره)

استاد راهنما:
سرکار خانم صادق

تهیه و تنظیم:
پروین صارم پور

تیر 1390

چکیده:
وحدت و انسجام به معنای همگرایی پیروان مذاهب مختلف در عین وجود اختلافات مذهبی است، چرا که حذف اختلافات و تنوع فکری و مذهبی نه ممکن است و نه مطلوب. آنچه مطلوب است یافتن راهکارهایی برای مدیریت صحیح و جلوگیری از پیامدهای واگرایی اسلامی است.
معتقدات مشترک اسلامی مهمترین عامل در دست یابی به انسجام اسلامی است. بنابراین ما اگر بخواهیم انسجام اسلامی تحقق پیدا کند، باید بر اصولی که بین مسلمین مشترک است تکیه کنیم و نباید خود را سرگرم فروعی بکنیم که مورد اختلاف است. دشمنان اسلام سعی دارند که با سرگرم کردن فرقه های مختلف مسلمین آتش کینه و تفرقه را میان آنان شعله ور سازند تا در پرتو آن به مقاصد شوم خود که از جمله مهمترین آنها نابودی اسلام، و مسلمین است، دست یابند، آنها می خواهند با این کار قدرت تفکّر را از مسلمین بگیرند.
ایجاد تفرقه در میان مسلمین پیامدهای ناگواری را به همراه خواهد داشت از جمله: تسلط اجانب بر مسلمین، مرگ ذلت بار و اسارت و نهایتاً بوجود آمدن اسلام آمریکایی.
ایجاد وحدت و انسجام اسلامی فوایدی آثار مهمی دارد که آشنایی با این آثار می تواند سهم مهمی در ترغیب مسلمین برای وحدت و همدلی داشته باشد. مهمترین اثر این وحدت شکست دشمنان اسلام و قطع دست تمامی چپاولگران از ممالک اسلامی است. ایجاد وحدت در جوامع اسلامی باعث احیای استقلال سرزمین های اسلامی که به نوعی یکی از منافع مشترک مسلمین به حساب می آید، می شود و مسلمین به پیروزی نهایی خود که همان فراگیر شدن اسلام عزیز در سراسر جهان است نایل خواهند آمد.
پس از بیان موانع و آثار وحدت و پیامدهای تفرقه و جدایی، نوبت به یافتن راهکارهایی
می رسد که در ایجاد وحدت اسلامی ما را یاری می کند.
از جمله راهکارهای ایجاد اتحاد و همدلی متوجه سران دولت های اسلامی به مسئله ی اختلاف است.
دیگر راه ایجاد وحدت آگاهی بخشیدن به مسلمین است.
ولایت فقیه را نیز می توان به عنوان عامل مهمی در ایجاد وحدت به شمار آورد.
آخرین راه در ایجاد وحدت اسلامی، تشکیل ارتش مشترک و هسته های مقاومت در سرتاسر جهان، توسط مسلمین است،
از این رو پژوهش حاضر در پنج بخش به ضرورت وحدت جوامع اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره) می پردازد برای جمع آوری اطلاعات لازم از روش کتابخانه ای بهره جسته شده است. روش تحقیق در این پژوهش براساس نگرش کاربردی و براساس راهبرد توصیفی است.

مهمترین کلید واژه های این تحقیق عبارتند از: جامعه اسلامی، وحدت، امت، تفرقه، استکبار