مرکز مدیریت حوزه ­های علمیه خواهران

مدرسه علمیه الزهرا (سلام الله علیها) شهرستان شیراز

چکیده تحقیق پایانی سطح دو (کارشناسی)

 عنوان

جایگاه حسن ظن در اسلام

پژوهشگر

فاطمه هاشمی

استاد راهنما

سرکار خانم میربقایی

تابستان 1397

نمره :عالی

چکیده

حسن ظن یکی از صفات نیک و پسندیده اخلاقی شمرده شده و به معنای نیک انگاری درباره خداوند متعال و فعل و انفعالات جهان و نیز پندار؛ گفتار وکردار انسان به کار رفته است. حسن ظن دارای اقسامی است که از جمله آن حسن ظن به خدا که عالی ترین نمونه حسن ظن است، حسن ظن به خود، غفلت از زشتی ها و نواقص خویش، مایه فخرفروشی می­باشد. حسن خلق به دیگران، یکی از مسائل مهم که در پالایش محیط از ناامنی و نابسامانی ها نقش دارد، حسن ظن و خوشبینی نسبت به مردم است. حسن ظن آثار فردی و اجتماعی و خانوادگی دارد که آثار فردی آن در قالب بندی دنیوی و اخروی بیان شده است. از جمله آثار دنیوی آن عبارتند از: شادی و نشاط، از بین برنده غم و اندوه، آسان گیری، استجابت دعا، طهارت دل، رهایی از گناه و همچنین آثار اخروی آن عبادت، رهایی از دورخ و بهشت که می­توان آن را از مهم ترین آثار اخروی حسن ظن دانست. و آثار اجتماعی آن پرهیز از تجسس و غیبت، جلب محبت دیگران، گره گشایی، کاهش اندوه می­توان اشاره کرد. حسن ظن علاوه بر آثار فردی و اجتماعی دارای آثار خانوادگی است که می­توان عفو و گذشت، توجه به ویژگی های مثبت افراد خانواده، جلب محبت افراد خانواده، توجه به امکانات موجود در خانواده، سلامت روانی اعضای خانواده اشاره کرد. البته موانع درونی و بیرونی برای حسن ظن بیان شده که موانع درونی آن عبارتند از: خشم، ترس، بخل، حسد، عدم اعتماد به نفس و سوء ظن و موانع بیرونی حسن ظن هم نشینی با بدان، تحقیر و پست انگاری، رباخواری و داورری ناآگاهانه می­باشد. بنابراین راهکارهایی برای دستیابی به حسن ظن وجود دار که از جمله می­توان به احسان، ترتیب اثر ندادن به سوءظن، حصار بندی مشکلات، کنترل تفکر منفی، پرستش نیکو، تربیت خوب، ابراز عواطف مثبت، وظایف مبلغان، مساجد، رسانه ها و مدارس اشاره کرد.

کلیدواژه: اعتماد، اسلام، سوءظن، حسن ظن، اخلاق.